Plan rozwoju technologii komputerowej opartej na agentach opracowany w ramach projektu finansowanego przez UE
Opracowany został plan potencjalnych możliwości rozwoju technologii komputerowej opartej na agentach w ciągu najbliższego dziesięciolecia, w którym przedstawiono wizję rozwoju tej technologii, obszary jej stosowania i przewidywane przeszkody w jej wdrażaniu. Według autorów dokumentu, zbieżność z istniejącymi i powstającymi technologiami przemysłowymi powinna być traktowana priorytetowo. "Agent" to wbudowany system komputerowy umieszczony w dynamicznym, nieprzewidywalnym i otwartym środowisku, zdolny do elastycznego i autonomicznego działania w tym środowisku dla osiągnięcia zakładanych celów. Technologia komputerowa oparta na agentach jest przejawem nowej syntezy zarówno w dziedzinie sztucznej inteligencji, jak i bardziej ogólnie - w informatyce. Jest to obszar o dużym znaczeniu dla użytkowników takich jak sektory telekomunikacji, zarządzania informacjami oraz Internetu, e-handlu i symulacji. Pomyślne zastosowanie w tych dziedzinach technologii opartej na agentach prawdopodobnie będzie miało zasadniczy wpływ zarówno na konkurencyjność i potencjał europejskich sektorów informatycznych, jak i na sposób projektowania i wdrażania przyszłych systemów komputerowych. AgentLink III jest finansowanym przez Komisję Europejską kwotą jednego miliona euro europejskim działaniem koordynacyjnym w ramach inicjatywy "technologie społeczeństwa informacyjnego" (IST) szóstego programu ramowego (6. PR). Jego celem jest promowanie zainteresowania technologiami komputerowymi opartymi na agentach i ich stosowania. Stanowi on kontynuację prac podjętych przez partnerów dwóch poprzednich projektów i, podobnie jak wtedy, ostatecznym celem projektu AgentLink-III jest osiągnięcie przez europejski przemysł i badania naukowe czołowej pozycji w zakresie innowacji i doskonałości w tej coraz bardziej istotnej dziedzinie, poprzez promowanie europejskich działań w zakresie badania, rozwoju, upowszechniania i stosowania technologii komputerowych opartych na agentach. Jednym z zadań realizowanych przez partnerów AgentLink III jest opracowanie planu rozwoju technologii ("Agent Technology Roadmap"), ewoluującego dokumentu wyznaczającego kierunek rozwoju, innowacje i przyszłość technologii opartej na agentach. Prace nad dokumentem, przygotowanym w celu poinformowania różnych zainteresowanych stron o aktualnej sytuacji i zaproponowania prawdopodobnych kierunków rozwoju technologii i dziedziny w przyszłości, koordynował profesor Michael Luck z Wydziału Elektroniki i Informatyki Uniwersytetu w Southampton w Wielkiej Brytanii. Informacje te mają zasadnicze znaczenie dla przedsiębiorców, gdyż pozwalają im na właściwe zaplanowanie inwestycji w technologię i jej zastosowania, jak również dla decydentów politycznych wyznaczających i wspierających obszary szczególnie istotne. - Technologie oparte na agentach są naturalnym rozszerzeniem obecnych metod opartych na elementach składowych - twierdzi profesor Luck. - Stanowią podstawę wielu nowych dziedzin technologii komputerowej, a więc wiedza o tym gdzie i jak można je dopasować, jest ważna. Takie dziedziny jak przetwarzanie gridowe, organizacje wirtualne i e-przedsiębiorczość łączą się z bardziej zaawansowanymi technologiami, np. P2P i usługami sieciowymi, tworząc otwarte systemy, na tyle dynamiczne i nieprzewidywalne, że jedynie agenci są w stanie poradzić sobie z ich złożonością. Autorzy planu rozwoju opisują bieżące inicjatywy badawcze i zastosowanie technologii opartych na agentach, a także przyszłe wyzwania stawiane przez nowe technologie przetwarzania gridowego i technologie sieciowe. Po zdefiniowaniu technologii opartych na agentach i określeniu różnic pomiędzy nimi i innymi technologiami programowania na podstawie różniących ich celów i zadań, autorzy dokumentu analizują kontekst technologiczny, nowe trendy i najważniejsze czynniki stymulujące. Na zakończenie stwierdzają, że szybkość wdrożenia technologii opartej na agentach przez producentów oprogramowania będzie uzależniona od tego, w ilu dziedzinach systemy tego typu okażą się konieczne. Przedsiębiorstwa opracowujące oprogramowanie oparte na agentach wykazują obecnie zainteresowanie dziedzinami takimi jak logistyka, transport, zarządzanie instytucjami użyteczności publicznej i obronność. Dziedziny te mają cechę wspólną w postaci licznych interesariuszy lub organizacji połączonych w sieci, których potrzeby związane są z przetwarzaniem niezmiernie ważnych danych w czasie rzeczywistym: technologie oparte na agentach mogą połączyć bieguny wymagań funkcjonalnych i technicznych, stawianych przez tych użytkowników. W zakresie narzędzi i metodologii wspierających, autorzy planu rozwoju podkreślają fundamentalną przeszkodę na drodze do wdrażania technologii opartej na agentach: obserwowany obecnie brak metodologii opracowywania zaawansowanego oprogramowania dla systemów opartych na agentach. Kolejnym istotnym wyzwaniem dla tej technologii jest korzystanie z doświadczeń zdobytych w udokumentowany sposób, w celu poprawy istniejących rozwiązań tak, aby odpowiadały innym wymaganiom stawianym przez nowy paradygmat. W odniesieniu do zastosowań, autorzy dokumentu wyliczają aktualne formy wykorzystania systemów opartych na agentach w dziedzinach wszechobecnej komputeryzacji, sieci semantycznej i sieci P2P. Autorzy przewidują, że w dłuższej perspektywie dojdzie do przemysłowego rozwoju infrastruktury niezbędnej do tworzenia aplikacji o dużej skalowalności, wykorzystujących istniejących agentów, których należy zorganizować lub zharmonizować. W planie znalazło się ostrzeżenie, że etap przejścia z laboratorium badawczego do zastosowań przemysłowych stanowi wyzwanie, i apel o opracowanie naukowo uzasadnionych przykładów praktycznego zastosowania oraz opisów pełniących rolę katalizatorów zarówno dla wdrożeń przemysłowych, jak przyszłych badań. Technologie oparte na agentach, przeznaczone do stosowania w systemach gospodarczych i przemysłowych, muszą wyjść z fazy badań laboratoryjnych skoncentrowanych raczej na zagadnieniach rynkowych, jakościowych i związanych ze zbieżnością z istniejącymi i nowopowstającymi technologiami przemysłowymi, niż na innowacyjności. Równie ważnymi czynnikami są bezpieczeństwo, niezawodność i tradycyjne mierniki oceny jakości oprogramowania, które należy uwzględnić dążąc do szerszego wdrożenia systemów. Dla usprawnienia etapu przejściowego, za cel priorytetowy należy uznać doskonalenie i unowocześnianie istniejących systemów poprzez stopniowe zwiększanie udziału agentów, przebiegające bez zakłóceń. W końcowej części dokumentu stwierdzono, że wdrożenie technologii opartej na agentach w środowiskach gospodarczych zależy od tego, jak szybko i jak dokładnie technologie oparte na agentach mogą być powiązane z istniejącym i sprawdzonym oprogramowaniem i sposobami programowania. Z tego względu istotne jest ukierunkowanie technologii opartych na agentach na te dziedziny zastosowania, do których są najlepiej przystosowane; pozwoli to na udoskonalenie tradycyjnych technik w tych przypadkach, w których nie można zastosować agentów lub nie jest to uzasadnione. Cel ten wymaga zaangażowania zarówno ze strony środowisk biznesowych, jak i naukowych, niezbędnego dla efektywnej współpracy przy wspieraniu bardziej skutecznych rozwiązań przeznaczonych dla wszystkich użytkowników. Według autorów, "ten strategiczny plan rozwoju technologii nie stanowi w zamierzeniu prognozy na przyszłość. Jest natomiast przemyślaną analizą niedawnego i obecnego stanu zaawansowania technologii opartych na agentach, co pozwoliło nam na przedstawienie jednej z możliwych opcji jej rozwoju. W ten sposób dążymy do określenia wyzwań i przeszkód, jakie należy pokonać celem osiągnięcia postępu w pracach badawczo-rozwojowych oraz uzyskania szerszego, ekonomicznie uzasadnionego zastosowania tej technologii."