UE po presja uregulowania obrotu kawiorem
Alarmujący rozwój czarnego rynku handlu kawiorem pochodzącym głównie z Rosji skłonił strony Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES) do wydania zakazu obrotu kawiorem w celu zapewnienia ochrony ryby, z której jest otrzymywany - jesiotra. Kawior jest to niezapłodniona ikra jesiotra. Od dawna kojarzono go z luksusem. Zarówno na wolnym, jak i czarnym rynku kawior osiąga niebotyczne ceny. Na wolnym rynku wartość kawioru "ałmaz" albo "czarnego złota" opiewa na około 30 000 euro za kg. UE jest największym światowym importerem kawioru. Historia spożywania kawioru jest fascynująca - uważa się, że początkowo po złowieniu jesiotra rybacy przeznaczali kawior na pokarm dla świń. Gdy rosyjska arystokracja zasmakowała w kawiorze jego ceny poszły w górę, gdyż stawał się on mniej dostępny. Jesiotr jest również źródłem wysokiej jakości kleju rybiego służącego do klarowania wina i piwa. Jesiotr sam w sobie stanowi zagadkę - nie przypomina współczesnej ryby. Ma charakterystyczny dla gada, prehistoryczny wygląd, odzwierciedlający niezwykle stary wiek tego gatunku - występuje na ziemi od około 300 mln lat. Jesiotr może żyć 100 lat i nie jest pokryty łuską jak współczesne ryby. Z tego powodu w Iranie został szybko zaklasyfikowany przez islamskich uczonych jako "haram" - zakazano tam jego jedzenia. Później jednak irańscy naukowcy odkryli na ciele ryby mikroskopijne łuski, co ponownie umożliwiło jej spożywanie. W ostatnich latach zaaprobowane zasoby kawioru gwałtownie zmalały z powodu zbyt intensywnych połowów. W wydaniu czasopisma "Fish and Fisheries" z lipca 2005 r. amerykański badacz Pikitch i jego współpracownicy opublikowali dokument szczegółowo opisujący niepokojące zmniejszenie liczebności jesiotra, zwłaszcza w Morzu Kaspijskim, zauważając że 15 różnych gatunków jesiotra jest poważnie zagrożonych wyginięciem z powodu zbyt intensywnych połowów. Oficjalne dane dotyczące połowów jesiotra są 90 procent niższe niż w szczytowych okresach. Gdy CITES nałożyła podobny zakaz w 2001 r. wyłączono z niego ustępstwo wobec Iranu, ponieważ irański model aktywnie wspiera zrównoważoną hodowlę. Zdaniem sekretarza generalnego CITES Willema Wijnstekersa, zakaz ten zmusza państwa produkujące kawior do dokładnego publikowania informacji o posiadanych zapasach. Muszą one również "udowodnić, że proponowane wielkości połowów i eksportu odzwierciedlają bieżące trendy populacji i mają zrównoważony charakter". - Aby tego dokonać, konieczne jest w ich przypadku uwzględnienie wielkości nielegalnych połowów. Zakaz wydany przez CITES jest skierowany do krajów eksportujących, zatem kawior na półkach jest z niego wyłączony. Rośnie jednak presja na poszczególne kraje i całą UE, aby podążyły one za radami naukowców i uregulowały import oraz zagwarantowały pochodzenie kawioru z legalnych źródeł, a także pełne monitorowanie przepakowywania kawioru w celu zapewnienia ochrony tej prehistorycznej rybie. Więcej informacji można uzyskać na stronach internetowych: http://www.cites.org
Kraje
Rosja, Stany Zjednoczone