Podtrzymywanie więzi naukowo-technicznych z Europą
Podczas konferencji IST2006, która odbyła się w Helsinkach w dniach 21-23 listopada, delegaci mogli nie tylko uczestniczyć w debatach politycznych i zapoznać się z prezentacjami najbardziej zaawansowanych technologii w Europie, ale mieli również okazję do dalszego rozszerzania partnerstw międzynarodowych. Pośród wielu stoisk wystawowych obecne były delegacje z Rosji, Indii, Chin, Singapuru, Izraela, krajów bałtyckich, Bałkanów Zachodnich, Egiptu i Nowej Zelandii, których członkowie podkreślali istniejące powiązania pomiędzy ich regionami i Europą oraz wskazywali obszary dalszej współpracy naukowej i technologicznej. Serwis CORDIS Wiadomości rozmawiał z przedstawicielami z RPA oraz Kanady, pytając o współpracę i powiązania z Europą, jak również o oczekiwania dotyczące nowych partnerstw w związku z uczestnictwem w IST2006. Od kiedy RPA zaistniała na początku lat 90. jako w pełni rozwinięta demokracja, państwo to starało się odzyskać odpowiednią pozycję na świecie budując ścisłe stosunki z Europą i innymi regionami. - Jednym ze strategicznych priorytetów rządu było ponowne zintegrowanie środowiska naukowego RPA ze środowiskiem międzynarodowym - powiedział serwisowi CORDIS Wiadomości Daan du Toit, wysoki rangą przedstawiciel RPA ds. nauki i technologii. W tym celu w 1996 r. rząd RPA podpisał formalną, dwustronną umowę z UE o współpracy naukowo-technicznej. Ważnym elementem tej umowy o współpracy było zapewnienie badaczom z RPA możliwości udziału w ramowym programie badawczym UE, w ramach sekcji międzynarodowej współpracy naukowo-technicznej (INCO) 4. PR. W ciągu dziesięciu lat ich uczestnictwo zwiększyło się dzięki otworzeniu wszystkich obszarów tematycznych dla krajów trzecich w ramach 6. PR. Choć brak jest jeszcze pełnych statystyk Daan du Toit szacuje, że od 4. PR do 6. PR badacze z RPA uczestniczyli w blisko 200 projektach. Obszary tematyczne, w których uczestnicy z RPA zaznaczyli swoją obecność to między innymi jakość i bezpieczeństwo żywności, środowisko naturalne i zrównoważony rozwój oraz nauki przyrodnicze. Natomiast jak stwierdził Daan du Toit, obszar tematyczny technologii informacyjnych i komunikacyjnych okazał się twardszym orzechem do zgryzienia, bez względu na chęć uczestnictwa partnerów z RPA w projektach ani na decyzję rządu o uczynieniu tego obszaru jednym z kluczowych priorytetów strategicznych. W sumie partnerzy z RPA uczestniczyli w zaledwie pięciu projektach w ramach priorytetu "technologie społeczeństwa informacyjnego" (IST) 6. PR. - Biorąc pod uwagę fakt, że startowaliśmy z bardzo niskiej pozycji, jest to skromny, ale satysfakcjonujący początek - powiedział jednakowoż. - Mamy dowody empiryczne, że dzięki uczestnictwu w programie ramowym RPA zwiększyła swoje możliwości w zakresie nauki i technologii - stwierdził du Toit. Obecnie wydatki RPA na badania i rozwój (B+R) wynoszą 0,87 procenta PKB, a do 2008 r. mają wzrosnąć do poziomu 1 procenta. Według Daana du Toit ograniczone uczestnictwo RPA jest częściowo związane ze sposobem, w jaki 6. PR został zorganizowany, to znaczy skoncentrowaniem się na doskonałości i konkurencyjności. - Rozumiemy tę filozofię i w pełni ją popieramy - powiedział serwisowi CORDIS Wiadomości, zaznaczając, że RPA wniosła swoją wiedzę specjalistyczną do projektów w obszarach takich jak choroby zakaźne, na przykład HIV/AIDS i malaria. Nawiązując do ICT du Toit zauważył: "Ponieważ mamy dobrych specjalistów pracujących w tym sektorze w RPA, nie jesteśmy lepsi ani gorsi od takich Belgów czy Holendrów. Więc kiedy konsorcjum [programu ramowego] na przykład w Niemczech musi wybrać miedzy partnerem z drugiego końca świata a kimś z siedzibą w Austrii, oferującym taka samą jakość pracy, decyzja jest prosta". Na podstawie opinii uzyskanych podczas spotkania partnerskiego zorganizowanego przez delegację RPA na konferencji IST, Daan du Toit dostrzega oczywisty brak świadomości europejskiego środowiska naukowego, jeżeli chodzi o możliwość uczestnictwa RPA w programie ramowym. Uważa, że zarówno Europa, jak i RPA powinny wspólnie ponosić odpowiedzialność za uwrażliwianie swoich środowisk naukowych na możliwości partnerstwa w ramach 6. PR i 7. PR oraz zachęcanie do większego zaangażowania. Z uwagi na to, południowoafrykański departament nauki i technologii, dysponując środkami z 6. PR, stworzył Europejsko-Południowoafrykański Program Rozwoju Badań Naukowo-Technicznych (ESASTAP). Celem tej inicjatywy jest rozszerzanie sieci i partnerstwa pomiędzy tymi dwoma regionami. Jednym z instrumentów programu jest fundusz zalążkowy dla południowoafrykańskich naukowców, którzy rozważają uczestnictwo w 6. PR. Dzięki takiemu wsparciu finansowemu naukowcy mogą wyjechać za granicę i zbadać możliwości ewentualnego partnerstwa. Inicjatywa oferuje również współfinansowanie naukowców z RPA, którym udało się zakwalifikować do projektów 6. PR, uznanych za mające strategiczne znaczenie dla kraju. - Mamy również świadomość, że musimy się lepiej reklamować i dlatego tu jesteśmy - powiedział du Toit. Uważa, że konferencja IST stanowi znakomitą okazję do zaznaczenia południowoafrykańskiej wiedzy specjalistycznej w zakresie ICT na mapie. Podkreślił, że osiągnięcia jego kraju związane z rozwiązaniami typu open source i działania dotyczące e-integracji, na przykład w obszarze zdrowia i edukacji, mogą być przydatne dla Europy. Zapytany dlaczego współpraca naukowo-techniczna między Europą i jego krajem ma tak duże znaczenie, du Toit podkreślił, że zaledwie 0,5 procent działań B+R na świecie jest prowadzonych w RPA. - Dlatego musimy pozostać w kontakcie z obszarem, w którym ma miejsce pozostałe 99,5 procent. Europa również potrzebuje tego kontaktu. - W związku z rozszerzeniem cele UE stały się bliższe celom RPA, ponieważ w wielu aspektach borykamy się z takimi samymi wyzwaniami gospodarczymi i społecznymi - powiedział du Toit. Innym krajem - z kolei z półkuli północnej- mającym dostrzec korzyści płynące z bliskiej współpracy z Europą, jest Kanada. - Współpraca jest ważna, ponieważ nie można iść tą drogą w pojedynkę - powiedziała serwisowi CORDIS Wiadomości Debbie Kemp, reprezentująca kanadyjski krajowy punkt kontaktowy ds. technologii społeczeństwa informacyjnego. - Dzięki współpracy wasze badania mają większe szanse na powodzenie oraz komercjalizację i stwarza się więcej możliwości. Tego samego zdania jest Patricia Ockwell, doradca ds. nauki i technologii z misji Kanady przy UE. - Współpraca oznacza działanie z najlepszymi ludźmi w danej dziedzinie. Po co powielać działania, które są prowadzone gdzieś indziej na świecie, skoro można pracować razem i szybciej uzyskać rozwiązanie i lepsze wyniki? - zapytała. Podobnie jak jej odpowiednik z RPA, Patricia Ockwell uważa, że współpraca umożliwia obu regionom zjednoczenie sił w celu sprostania wyzwaniom przed którymi stoją - takim jak starzejąca się populacja i rozwój obszarów wiejskich - dzieląc się w ten sposób ryzykiem i korzyściami. - Kiedy przyglądam się obszarom tematycznym 6. PR dostrzegam, że bardzo pokrywają się z kanadyjskimi - dodała. W 1995 r. Kanada podpisała umowę o współpracy naukowo-technicznej z UE, która umożliwiła kanadyjskim naukowcom i organizacjom naukowo-badawczym uczestnictwo w konsorcjach w ramach badawczego programu ramowego UE. Jeżeli przeanalizuje się ostatnie statystyki dotyczące uczestnictwa kanadyjskich naukowców, korzyści płynące z tej umowy stają się oczywiste. Tylko w 5. PR zawarto co najmniej 75 projektów naukowo-technicznych realizowanych w ramach współpracy pomiędzy Kanadą i UE, w których aktywnie uczestniczyło około 80 kanadyjskich naukowców, jak również kilkaset naukowców z UE. Wśród tych 75 projektów, 28 było związanych z dziedziną technologii społeczeństwa informacyjnego (IST). W sumie 38 kanadyjskich organizacji uczestniczyło w programie IST w ramach 5. PR, z czego większość pochodziła z sektora publicznego (75 procent). Jak wynika z komentarzy na forum IST2006, obszarami ICT, w których Kanada osiąga doskonałe wyniki są e-zdrowie, e-dostępność i robotyka. Kanadyjska wiedza specjalistyczna w dziedzinie fotoniki została również wymieniona jako obszar, w którym można rozwijać partnerstwa z Europą. Nie jest to bynajmniej niespodzianką, ponieważ Kanada posiada jedyną na świecie w pełni optyczną sieć krajową dużej prędkości. Współpracę pomiędzy tymi dwoma regionami wspierano przez lata za pomocą inicjatyw takich jak IST-WE. Celem w drugiej fazie wspólnego projektu Kanada-Europa jest połączenie europejskich i kanadyjskich środowisk naukowych w kluczowych obszarach z dziedziny technologii społeczeństwa informacyjnego. Działania obejmują partnerskie usługi i wydarzenia. - Najlepszym sposobem na podtrzymanie współpracy są osobiste spotkania, takie jak te podczas konferencji IST - stwierdziła Patricia Ockwell. - Są bardzo ważne, ponieważ możemy wrócić do kraju i pozostać w kontakcie, mając świadomość, że relacje zostały nawiązane i będą się rozwijać.
Kraje
Kanada, Republika Południowej Afryki