Konsultacje ujawniają rozbieżności w opiniach na temat dobrostanu zwierząt laboratoryjnych
Ogół społeczeństwa szeroko popiera politykę poprawy dobrostanu zwierząt laboratoryjnych, zaś wielu naukowców jest bardziej ostrożnych, chcąc zapewnienia dobrostanu bez zwiększania obciążenia administracyjnego. Ich opinie zostały wyodrębnione w odpowiedziach na publiczne i eksperckie konsultacje, których wyniki opublikowała Komisja Europejska. Konsultacje trwały od czerwca do sierpnia i stanowiły element przygotowań Komisji do projektu przeglądu dyrektywy 86/609/EWG w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów doświadczalnych i innych celów naukowych. W toku konsultacji publicznych otrzymano 42 655 odpowiedzi od obywateli ze wszystkich 25 państw członkowskich UE, zaś w ramach konsultacji eksperckich nadesłano 283 odpowiedzi, uzyskując około 12 000 szczegółowych komentarzy. Choć wyników konsultacji publicznych nie można uznać za reprezentatywne dla ogółu społeczeństwa, ponieważ uczestniczyły w nich jedynie osoby zainteresowane tematyką, wyraźnie jednak widać w nich oczekiwanie na poprawę dobrostanu zwierząt laboratoryjnych. Liczba nadesłanych odpowiedzi - trzeci najlepszy wynik w historii internetowych konsultacji Komisji - również wskazuje na silne zainteresowanie społeczne tą dziedziną. Na pytanie: "Czy uważa Pan/Pani, że konieczne są bardziej intensywne działania na rzecz poprawy dobrostanu i ochrony zwierząt wykorzystywanych w testach?" około 93 procent respondentów odpowiedziało "zdecydowanie tak" lub "raczej tak". Ponad trzy czwarte respondentów uznało, że inwestycje w opracowanie i walidację alternatywnych metod testów inwestowane nie są wystarczające, a 92 procent uważa, że UE powinna pełnić przewodnią rolę w zwiększaniu świadomości na temat ochrony zwierząt. Eurogrupa ds. Dobrostanu Zwierząt z zadowoleniem przyjęła wyniki konsultacji, stwierdzając, że przyszłoroczne negocjacje dotyczące przeglądu dyrektywy powinny uwzględniać zdecydowane odczucia obywateli UE. - Wszyscy chcemy, aby nadszedł kres doświadczeń na zwierzętach, ale to nie stanie się jutro - powiedziała dyrektor Eurogrupy Sonja Van Tichelen. - Póki co naszym priorytetem jest jak największe ograniczenie ich liczby i z tego względu należy zaostrzyć prawodawstwo. Eksperci wyrażali również swoje poparcie dla zapewnienia dobrostanu zwierząt, choć wielu z nich niechętnie odnosiło się do scenariuszy zakładających zaostrzenie regulacji. Wielu z nich oponowało przeciwko rozszerzeniu zakresu przedmiotowego istniejących regulacji na zwierzęta wykorzystywane do pozyskania tkanek, organów, płodów i embrionów. Dużo osób argumentowało także przeciw poprawkom, które spowodowałyby objęcie ochroną zwierząt wykorzystywanych w badaniach podstawowych. - Nie zauważam korzyści dla dobrostanu zwierząt w związku z takim rozszerzeniem aktu - napisał jeden z ekspertów. - Doprowadziłoby to po prostu do zwiększenia biurokratycznych obciążeń w europejskich firmach i przeniesienia prac poza terytorium Europy, do tych części świata, w których regulacje nie są tak ścisłe bądź nie ma ich wcale. Inni przekonywali, że zwierzęta wykorzystywane w badaniach podstawowych lub do celów pozyskania tkanek nie są traktowane w odmienny sposób od innych zwierząt biorących udział w badaniach i dlatego ich sytuacja nie wymaga uregulowania przepisami szczególnymi. Niektórzy respondenci chcieliby, aby zwierzęta wykorzystywane w badaniach podstawowych zostały objęte dyrektywą, uzasadniając to zwiększeniem w konsekwencji zaufania społecznego i odpowiedzialności. Jednakże według kilku naukowców, w krajach wprowadzających takie przepisy po raz pierwszy koszty administracyjne byłyby wysokie. Na pytanie o wydawanie zezwoleń na realizację projektów eksperci ponownie zaakcentowali potrzebę unikania dodatkowych obciążeń administracyjnych. Respondenci podkreślili także potrzebę unikania powielania działań, stwierdzając, że często uzyskanie zezwolenia na uruchomienie projektu i ocena etyczna nakładają się. Ponadto, eksperci naukowi odpowiadali na pytania dotyczące oceny etycznej, standardów przetrzymywania zwierząt i opieki, przejrzystości, zwierząt naczelnych, kształcenia i szkoleń, unikania powielania eksperymentów, wykorzystywania C02 do eutanazji, a także raportów statystycznych. Wstępna analiza Komisji wykazała, że choć panuje powszechna zgoda co do większości zagadnień, istniały rozbieżne opinie w kwestiach takich jak potencjalny skutek rewizji dyrektywy, związki między działalnością na rzecz dobrostanu zwierząt a skrajnymi działaniami z użyciem przemocy, zakaz wykorzystywania CO2, oszacowanie wpływu na przyszłe pokolenia oraz celowa hodowla naczelnych.