Interesariusze apelują o więcej badań nad szczepionkami dla zwierząt
Szczepionki są ważnym czynnikiem w zapewnianiu zdrowia zwierząt w Europie i pilnie potrzebne są intensywniejsze badania nad opracowaniem bezpiecznych i skutecznych szczepionek przeciwko istniejącym i nowym chorobom. Taki najważniejszy wniosek wynika z przesłuchania przed Parlamentem Europejskim w sprawie wspólnotowej strategii w zakresie zdrowia zwierząt i technologii szczepień, które odbyło się w dniu 13 lutego. Myśl przewodnia strategii zapoczątkowanej przez Komisję we wrześniu 2007 r. brzmi "lepiej zapobiegać niż leczyć". Ogólnym celem jest ograniczenie zagrożeń dla zdrowia zwierząt i zdrowia społeczeństwa, a jednocześnie poprawa dobrostanu zwierząt i konkurencyjności europejskich gospodarstw rolnych - reagowanie na epidemie po ich wybuchu kosztuje więcej niż zapobieganie chorobom. Jednym z czterech filarów strategii są badania i innowacje. Jak wspomniało wielu zabierających głos w sesji, szczepienia już pomogły w wyeliminowaniu lub przynajmniej zdecydowanym ograniczeniu przypadków występowania wielu chorób. Ospę, pierwszą chorobę przeciwko której opracowano szczepionkę, udało się skutecznie wyplenić, wszystko wskazuje na to, że to samo stanie się z chorobą Heinego-Medina. Wśród zwierząt pomór bydła, powszechnie występujący jeszcze na początku lat osiemdziesiątych XX wieku, ograniczony jest teraz do kilku przypadków w Somalii, a Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) ma nadzieję, że w 2010 r. choroba ta zniknie z mapy świata. Jednakże pojawiające się nowe choroby i powracające przypadki wcześniej znanych chorób, jak również zmiany klimatu i coraz bardziej ożywiona wymiana handlowa sprawiają, że pilnie potrzebne są nowe szczepionki i metody ograniczania zasięgu tych chorób. Niezbędne są też nowe techniki opracowywania szczepionek. Jennifer Rice z Dow AgroSciences zwróciła uwagę, że produkcja idealnej szczepionki jest ciągle sprawą przyszłości. Powinna być ona nie tylko skuteczna i bezpieczna, ale także opłacalna i trwała, i nie powinna wymagać przechowywania w niskich temperaturach. Co więcej taki środek powinien umożliwiać łatwe rozpoznanie zwierząt zaszczepionych i zwierząt zarażonych chorobą. Trwają prace w ramach kilku projektów finansowanych przez UE, ukierunkowanych na zdrowie zwierząt i opracowanie szczepionek. Przedmiotem prac są tak zróżnicowane zagadnienia, jak pryszczyca, pomór świń, choroba niebieskiego języka, ptasia grypa, czy patogeny powodujące choroby pszczół, ryb i mięczaków. Ze środków siódmego programu ramowego (7PR) finansowane są badania nad zdrowiem zwierząt ujęte w obszarze tematycznym "żywność, rolnictwo i rybołówstwo oraz biotechnologia". Powołano też platformę technologiczną ETPGAH (European Technology Platform for Global Animal Health), specjalizującą się w zdrowiu zwierząt. ETPGAH łączy naukowców, przedstawicieli przemysłu, rolników, weterynarzy, grupy walczące o dobrostan zwierząt oraz organizacje międzynarodowe, takie jak FAO. Członkowie platformy opracowali strategiczny program badawczy, w którym wyróżnili najważniejsze obszary wymagające działania. Zadaniem na najbliższe lata jest zapewnienie, by wszystkie europejskie badania w tej dziedzinie odpowiadały założeniom europejskiego planu działania. ETPGAH ma także udział w opracowaniu projektu DISCONTOOLS, który otrzyma finansowanie z budżetu 7PR. Jego celem jest stworzenie publicznie dostępnej bazy danych zawierającej aktualne informacje na temat różnych chorób zwierząt. Partnerzy projektu przeanalizują też najważniejsze przeszkody uniemożliwiające eliminację chorób i wskażą schorzenia wymagające uwagi w pierwszej kolejności - partnerzy projektu przyznają, że nie uda się uniknąć kontrowersji. Inne prace w ramach projektu będą dotyczyły technologii opracowywanych na potrzeby innych dziedzin, na przykład zdrowia ludzi, nanotechnologii i biotechnologii, które doprowadzą do uzyskania narzędzi możliwych do zastosowania w zabiegach o zdrowie zwierząt. W trakcie wydarzenia podkreślono też wagę współpracy międzynarodowej. Wielu mówców stwierdziło, że choroby nie zatrzymują się na granicach, zatem środki finansowe na badania naukowe także powinny je przekraczać. W ETPGAH już działają partnerzy z różnych krajów świata, a plany przewidują poświęcenie większej uwagi temu zagadnieniu w przyszłości.