Nauka z pożytkiem dla wszystkich
Obowiązki społeczne ciążące na globalnej społeczności naukowej oraz wartości, którymi powinni kierować się naukowcy stanowią sedno nowej broszury wydanej przez Międzynarodową Radę Nauki (ICSU). Od czasu powołania ICSU w 1931 roku, Rada często była wzywania do zabierania głosu w imieniu społeczności naukowej na tematy związane z nauką we wszelkich jej przejawach. Nowa broszura zatytułowana "Wolność, odpowiedzialność i uniwersalność nauki" została opublikowana w następstwie licznych i poważnych przypadków postępowania naukowców niezgodnego z etyką. Broszura wyjaśnia "Zasadę uniwersalności nauki", która opiera się na sprawiedliwości i braku dyskryminacji. Zadaniem ICSU zagadnienie uniwersalności jest kluczowe dla postępu nauki. W dziedzinie nauki oznacza to, że wszyscy naukowcy, niezależnie od środowiska z którego się wywodzą, powinni mieć szansę na udział w legalnej działalności naukowej w oparciu o sprawiedliwe zasady. Pojęcie to obejmuje również swobodę poruszania się, stowarzyszania, wyrażania się i komunikacji między naukowcami, jak również sprawiedliwy dostęp do danych, informacji i materiałów badawczych. Prócz afirmacji uniwersalności nauki, w broszurze znaleźć można również podkreślenie obowiązków naukowców i ciążącej na nich odpowiedzialność. Zdaniem Johna Sulstona, członka Komitetu ICSU i laureata Nagrody Nobla w 2002 roku w dziedzinie fizjologii lub medycyny, podkreślanie odpowiedzialności jest ważne. "Zachowanie wolności naukowej jest niezwykle ważne, jednakże wszyscy w taki samym stopniu ponosimy odpowiedzialność zarówno wobec naszych kolegów naukowców jak i wobec całego społeczeństwa" - powiedział. "Musimy w pełni przyjąć na siebie tę odpowiedzialność, jeżeli zaufanie publiczne do nauki ma być utrzymane, a pełen potencjał nauki wykorzystany by sprostać największym wyzwaniom globalnym, przed którymi staje społeczeństwo." Powodem dla którego odpowiedzialność naukowców stała się przedmiotem debaty jest po części uznanie przez społeczność naukową potrzeby większego zaangażowania się wraz z zainteresowanymi partnerami społecznymi w wyjaśnianie, opracowywanie i wdrażanie programów badań naukowych. Społeczność ta przyznaje, że nauka przysporzyła wiele korzyści na przestrzeni lat, wydłużając na przykład średnią długość życia ludzi, ale jednocześnie wiele rozwijanych technologii może nieumyślnie wywrzeć negatywny wpływ na ludzi i środowisko. "Pod wieloma względami broszura porusza proste kwestie, ale tak naprawdę osiągnięcie porozumienia, co do tych kwestii okazało się zaskakująco skomplikowane" - wyjaśnił Bengt Gustafsson, przewodniczący Komitetu ds. Wolności i Odpowiedzialności w Pracy Naukowej (CFRS) przy ICSU, wydawcy broszury. "Na szczęście teraz mamy punkt wyjścia, który może posłużyć różnym grupom w społeczności naukowej do opracowania własnych, specyficznych wytycznych, tam gdzie ich brakuje." Już od lat ICSU staje w pierwszej linii obrony naukowców będących obiektem prześladowań. W latach osiemdziesiątych XX wieku, rada wspierała Andrieja Sacharowa prześladowanego przez władze byłego ZSRR za otwarte opowiadanie się przeciwko ich nieodpowiedzialnemu postępowaniu w działalności naukowej. Podobna grupa zaniepokojonych organizacji wystąpiła w imieniu Wangari Maathai, laureatki Nagrody Nobla, która została zamknięta w więzieniu za wypowiadanie się przeciwko praktykom środowiskowym stosowanym przez rząd kenijski. Ostatnio ICSU interweniowała w imieniu rosyjskiego inżyniera ochrony środowiska, Aleksandra Nikitina, który opisał we współpracy z norweską organizacją ekologiczną zagrożenia stwarzane przez składowiska odpadów nuklearnych oraz okręty podwodne z napędem nuklearnym rosyjskiej floty północnej.