ERAB nawołuje do nowego Renesansu w Europie
Rada ds. Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERAB) opublikowała swój pierwszy raport roczny, w którym podkreśla potrzebę wzbudzenia nowego ducha w badaniach europejskich do roku 2030. Komunikat jaki przebija przez całą publikację mówi o potrzebie takiego ferworu zmian, jak opanował Europę w epoce Renesansu na przełomie XV i XVI w. Dziś potrzeba podobnej rewolucji w myśleniu, społeczeństwie i nauce, aby stawić czoła nieuniknionym wyzwaniom, jakie stają przed populacją świata, która wkrótce sięgnie liczby dziewięciu miliardów. "Jako ciało doradcze posiadamy mandat do nakreślania przyszłych perspektyw Europy w badaniach naukowych oraz sugerowania sposobów na ich realizację" - wyjaśniają członkowie rady. "Wierzymy, że to ważny wkład w naszą wspólną przyszłość, aby stymulować do myślenia i działania w odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania: dokąd chcemy dojść i jak chcemy tam dojść?" Rada ERAB zdefiniowała sześć szeroko nakreślonych obszarów polityki, w których można realizować ideę nowego Renesansu: (1) budowa zjednoczonej przestrzeni ERA; (2) rozwiązania wielkich problemów; (3) interakcja pomiędzy nauką a społeczeństwem; (4) współpraca sektorów publicznego i prywatnego w otwartej innowacji; (5) zachęcanie do doskonałości; oraz (6) promowanie spójności. Dla każdego tematu rada określiła także kamienie milowe służące jako wyznaczniki postępu. Członkowie rady zwracają także uwagę na to, że należy odbudować zaufanie pomiędzy naukowcami a społeczeństwem, porównując tę kwestię do potrzeby stworzenia umowy społecznej opartej na trzech filarach: dyscyplina w procesie decyzyjnym, szacunek wobec siebie i wobec środowiska oraz przyjmowanie odpowiedzialności za swoje działania. W przedmowie towarzyszącej raportowi, Europejski Komisarz ds. Nauki i Badań, Janez Potocnik, wyjaśnia, że żaden obywatel nie może pozwolić sobie na chowanie głowy w piasek, jeśli chodzi udział w konsekwencjach zmian zachodzących wokół nas. "Holistyczne myślenie i podejście było uosobieniem pierwszego Renesansu, kiedy to uczeni i artyści poruszali się swobodnie po Europie, pomiędzy centrami nauki i kultury" - pisze Komisarz Potocnik. "Przywilej ten był w owym czasie domeną niewielu, a naszą ambicją - w nowym Renesansie - powinno być sprawienie, iż będzie on oczekiwany przez wszystkich obywateli, zwłaszcza w dziedzinie badań naukowych i innowacji." Rada ERAB, której przewodzi profesor John Wood z Imperial College w Londynie, Wlk. Brytania, składa się w 22 wybitnych członków reprezentujących naukę, środowisko akademickie i biznes, których poproszono o przekazanie Komisji Europejskiej swoich niezależnych opinii na temat realizacji Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA). Wizję ERA zaprezentowano oficjalnie w roku 2000 w celu zjednoczenia badań naukowych w Europie, aby możliwe było realizowanie wspólnych, przygranicznych programów i dzielenie się wiedzą oraz w celu umożliwienia skuteczniejszej współpracy pomiędzy naukowcami. Raport pt. "Przygotowując Europę do nowego Renesansu - strategiczny ogląd Europejskiej Przestrzeni Badawczej" stanowi kulminację pierwszego roku działalności rady.