Unijni naukowcy odkrywają pochodzenie raka skóry
Naukowcy, których badania są finansowane ze środków unijnych, zidentyfikowali komórki, które są źródłem najpowszechniejszej postaci raka skóry. W artykule opublikowanym w czasopiśmie Nature Cell Biology naukowcy wyjaśniają, że rak podstawnokomórkowy pojawia się w skórze między mieszkami włosowymi, a nie w samych mieszkach, jak dotychczas zakładano. Odkrycia nie tylko rzucają światło na pochodzenie raka skóry, ale uwydatniają trudności, z jakimi mierzyli się naukowcy dążący do odkrycia zarzewia innych rodzajów nowotworów. Źródłem unijnego wsparcia dla prac był Siódmy Program Ramowy (7PR) za pośrednictwem grantu Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERBN) dla rozpoczynających niezależnych naukowców. Kwestia, które dokładnie komórki stają się kancerogenne ma duże znaczenie w biologii, a w przypadku większości nowotworów, komórki dające początek guzowi pozostają nieznane. Większość działań podejmowanych w tej dziedzinie koncentruje się na komórkach macierzystych. Komórki macierzyste są zdolne do przetrwania w tkankach i podziału przez długi czas, co zwiększa prawdopodobieństwo, że mogą przechodzić mutacje powodujące raka. W ramach prowadzonych prac naukowcy z Université Libre de Bruxelles (ULB) i Université Catholique de Louvain (UCL) w Belgii badali raka podstawnokomórkowego u myszy. Rak podstawnokomórkowy jest najpowszechniejsza formą raka skóry u ludzi, który dotyka rok rocznie ponad milion osób na świecie. Skóra jest zbudowana z różnego rodzaju komórek - komórek tworzących mieszki włosowe, gruczołów łojowych i naskórka międzyfolikularnego, który leży pod mieszkami włosowymi - i wszystkie one bardzo się od siebie różnią wyglądem. Rak podstawnokomórkowy jest bardzo podobny pod względem morfologicznym i biochemicznych do mieszków włosowych, co skłoniło zarówno naukowców, jak i lekarzy do założenia, że jego źródłem muszą być komórki macierzyste mieszków włosowych. Aby upewnić się, że tak właśnie jest naukowcy opracowali nową metodę w celu sprawdzenia, skąd dokładnie bierze się nowotwór. Aktywowali geny nowotworowe w różnego rodzaju komórkach skóry myszy i czekali, aby przekonać się, które komórki staną się kancerogenne. Ku ich zaskoczeniu aktywowanie genów nowotworowych w komórkach macierzystych mieszków włosowych nie wywołało rozwoju nowotworu. Okazało się za to, że źródłem raka skóry są rezydentne komórki macierzyste naskórka międzyfolikularnego. "To było prawdziwe zaskoczenie" - stwierdza naczelny autor artykułu, Khalil Kass Youssef z ULB. "Spodziewaliśmy się, że źródłem raka będą komórki macierzyste mieszków włosowych, a kiedy zdaliśmy sobie sprawę, że nasze odkrycia kwestionują to co napisano w podręcznikach i czego naucza się studentów medycyny, byliśmy naprawdę podekscytowani." Obok odkrycia prawdziwego pochodzenia raka podstawnokomórkowego zespół wykazał również, że wszystkie komórki macierzyste naskórka międzyfolikularnego, które były przedmiotem eksperymentu, ostatecznie rozwinęły się w inwazyjną postać raka podstawnokomórkowego. To sugeruje, że kiedy aktywuje się gen nowotworowy w długowiecznej komórce macierzystej nie są już potrzebne żadne inne zdarzenia genetyczne, aby rozwinął się nowotwór. Naukowcy zauważyli, że nowe odkrycia dobrze wpisują się w kontekst ścisłego związku pomiędzy rakiem skóry a działaniem promieniowania ultrafioletowego (UV) na skórę. Promieniowanie UV nie przenika głęboko do tkanki, a zatem bardziej prawdopodobne jest, że spowoduje uszkodzenie DNA w komórkach naskórka międzyfolikularnego niż w komórkach macierzystych mieszków włosowych, które leżą w znacznie głębszej warstwie skóry. Wyniki tych badań rzucają światło nie tylko na pochodzenie i rozwój raka skóry. Jak podsumowują naukowcy: "Te odkrycia mogą mieć istotne znaczenie również w kontekście innych nowotworów, ponieważ wyraźnie wskazują, że charakterystyka biochemiczna i morfologiczna komórek nowotworowych może być myląca, jeśli chodzi o zidentyfikowanie komórek leżących u źródeł raka." Większość przypadków raka podstawnokomórkowego jest spowodowana nadmiernym naświetlaniem promieniowaniem UV pochodzącym ze światła słonecznego. Na szczęście leczenie jest stosunkowo proste i znakomita większość pacjentów wraca do pełni zdrowia.
Kraje
Belgia