Współpraca badawcza na rzecz lepszego kształtowania polityki migracyjnej i integracyjnej
Naukowcy prowadzą coraz więcej badań na temat azylu, integracji i migracji, dzięki czemu poszerzają stan wiedzy naukowej dotyczącej tych zagadnień. Jednak różne grupy ekspertów rzadko ze sobą współpracują. Wprawdzie nawiązywane są partnerstwa pomiędzy środowiskiem badawczym a innymi zainteresowanymi stronami, ale są to działania na skalę lokalną. Mimo dużego zainteresowania szerszą współpracą, jak dotąd nie było zbyt wielu opcji, które taką współpracę by ułatwiały. Aby to zmienić, w ramach finansowanego przez UE projektu ReSOMA powstała platforma zrzeszająca ekspertów zajmujących się tematami azylu, integracji i migracji. Jej misją jest umożliwianie międzynarodowej współpracy badawczej, której efektem będzie lepsze kształtowanie unijnej polityki opartej na dowodach. W ciągu dwóch lat realizacji projektu ReSOMA w jego działania zaangażowało się ponad 1 200 ekspertów specjalizujących się we wspomnianych tematach. Ich zadaniem było omówienie 18 zagadnień, kluczowych z perspektywy kształtowania polityki, które prawdopodobnie staną się przedmiotem decyzji na szczeblu UE. Dzięki dwóm corocznym rundom konsultacji opracowano 80 publikacji, w których badacze przeanalizowali wpływ decyzji podejmowanych na szczeblu europejskim na polityki i praktyki na szczeblu krajowym i lokalnym, a także zaproponowali odpowiednie zalecenia. Jednym z badanych tematów była kwestia kryminalizacji pomocy humanitarnej dla migrantów. „Podczas projektu ReSOMA odkryliśmy, że w latach 2015–2019, w 11 europejskich krajach, w stosunku do co najmniej 158 osób prowadzono dochodzenie lub postępowanie sądowe w związku z oferowaniem przez nie pomocy humanitarnej migrantom i uchodźcom, głównie w wyniku zastosowania dyrektywy definiującej ułatwianie nielegalnego wjazdu, tranzytu i pobytu. Wyniki naszych badań zainteresowały kilka europejskich serwisów informacyjnych”, wyjaśnia koordynatorka projektu Guia Gilardoni. Sprawozdanie dotyczące kryminalizacji solidarności, zawierające szczegółowe informacje na temat wyników prac w ramach projektu, było szeroko komentowane w mediach – zacytowano je w 17 artykułach prasowych, m.in. dla takich serwisów jak CNN, Politico Europe, TIME EUobserver i openDemocracy.
Platforma reagowania na ważne tematy z zakresu polityki
Na początku każdego roku realizacji projektu zespół ReSOMA zaczynał prace od określenia dziewięciu pilnych tematów badawczych, w czym pomagały mu zainteresowane strony z UE i państw członkowskich, a także naukowcy i decydenci. Następnie partnerzy projektu gromadzili dowody na dany temat w drodze konsultacji z ekspertami, przedstawicielami podmiotów kształtujących politykę oraz praktykami z europejskich organizacji społeczeństwa obywatelskiego i lokalnych władz. W ramach prac zespołom udało się stworzyć warianty polityki, zbadać, w jaki sposób postrzegane są proponowane rozwiązania, oraz sformułować zalecenia – wszystkie wyniki przedstawiono w sprawozdaniach podsumowujących. Głównym narzędziem projektu była interaktywna platforma ReSOMA, koordynowana przez fundację ISMU i zaprojektowana przez firmę Ernst&Young, która stała się wirtualną społecznością praktyków, decydentów i naukowców. Konsorcjum projektu obejmowało partnerów posiadających szerokie sieci kontaktów nie tylko w środowisku badawczym, ale także wśród podmiotów kształtujący politykę. Dzięki temu możliwe było nawiązywanie współpracy z podmiotami na różnych szczeblach zarządzania i rozpowszechnianie wyników prac wśród dużej grupy odbiorców. Co więcej, oznaczało to, że oparte na dowodach zalecenia mają dużą szansę znaleźć szerokie poparcie wśród decydentów. W niektórych przypadkach przełomowe wyniki projektu wzbudziły ogromne zainteresowanie opinii publicznej i stały się przedmiotem szerszej debaty w Europie, co znalazło odzwierciedlenie w warsztatach prowadzonych przez zespół ReSOMA z udziałem różnych osób odpowiedzialnych za wyznaczanie kierunków polityki.
Dalsze działania
Gdy realizacja projektu ReSOMA dobiegnie końca, platforma (i jej społeczność) zostanie włączona do IMISCOE – największej europejskiej sieci naukowców zajmujących się tematami azylu, integracji i migracji. Dzięki temu eksperci zrzeszeni wokół projektu będą nadal mogli reagować na nowe potrzeby związane z kształtowaniem polityki opartej na dowodach. Z kolei zespół projektu planuje kontynuować promowanie współpracy pomiędzy naukowcami i zainteresowanymi stronami. „Dzięki projektowi zainteresowane strony zajmujące się migracją mogą nie tylko prowadzić dyskusje na ważne tematy w ramach zorganizowanego dialogu, ale także współpracować ze sobą w zakresie omawiania konkretnych zagadnień i poszukiwania rozwiązań dla rzeczywistych, pilnych problemów”, mówi Gilardoni. „Projekt ReSOMA wypromował nowe podejście do gromadzenia dowodów, które angażuje różne podmioty, pozwala dopasować badania do danego kontekstu i ma znaczenie dla kształtowania polityki”.
Słowa kluczowe
ReSOMA, polityka, migracja, integracja, azyl, kształtowanie polityki, zalecenia polityczne, kryminalizacja, solidarność, migrant
