Bezemisyjne rolnictwo i leśnictwo dzięki przekształcaniu odpadów organicznych w nawóz
Rolnictwo, hodowla zwierząt gospodarskich, leśnictwo i miasta bez ustanku generują odpady organiczne, których ilość ciągle rośnie: w ciągu kilkudziesięciu lat na świecie ma być ich produkowanych 3,4 miliarda ton. Zignorowanie tego problemu może mieć poważne konsekwencje dla lokalnych i globalnych środowisk, takie jak emisje gazów cieplarnianych, zanieczyszczenie gruntów i lokalnych źródeł wody, a także eutrofizacja koryt rzek i zasobów wody słodkiej spowodowana nadmiarem azotu. Europejskie gospodarki nie wykorzystują ponadto ogromnego potencjału ekonomicznego, który tkwi w wyrzucanej materii organicznej i zawartych w niej składnikach odżywczych. Odpady organiczne można co prawda przetwarzać w nawozy organiczno-mineralne, ale dostępne dziś metody są niezrównoważone, niewydajne i często oparte na szkodliwych substancjach chemicznych, które również oddziałują na środowisko. W ramach finansowanego przez UE projektu opracowano przemysłowy system oczyszczania i recyklingu odpadów organicznych, który umożliwia produkcję zrównoważonego i skutecznego nawozu. Wykorzystany w systemie proces o obiegu zamkniętym w całości odzyskuje węgiel i makroskładniki odżywcze, przekształcając odpady w nawozy organiczno-mineralne, nie niszcząc ani nie zanieczyszczając przy tym środowiska. Ponieważ uzyskany tak nawóz składa się w 40–50 % z materii organicznej, poprawia on strukturę gleby, co przynosi dodatkowe korzyści w następnym cyklu wegetacji i zbiorów. Recykling całej materii organicznej pozwala ograniczyć uwalnianie się dwutlenku węgla do atmosfery o 40–60 % w stosunku do kompostowania. Możemy przyjąć, że wzrost wydajności jest 2,5 razy większy niż w wypadku sprzedawanych nawozów”, wyjaśnia Pedro Forjaz Carreiro, współzałożyciel i dyrektor ds. marketingu i sprzedaży portugalskiej firmy Agristarbio.
Zasada działania systemu
Odpady organiczne są wprowadzane do opracowanego przez Agristarbio reaktora BTSys. Następnie odpady są poddawane działaniu odczynników chemicznych, które równoważą stężenie azotu, fosforu i potasu. W kolejnym kroku suszarka przemysłowa, tzw. „suszarka łopatkowa” redukuje wilgotność nawozu. Na ostatnim etapie wysoce wydajny granulator przekształca nawóz na granulat, w postaci którego nawozy są sprzedawane najczęściej. Proces odbywa się bez emisji szkodliwych substancji do atmosfery i w żaden sposób nie zanieczyszcza lokalnego środowiska. Ponadto obróbka materii organicznej prowadzi do wydzielenia do nawozu aminokwasów, cukrów i innych substancji, które będą stymulować rozwój mikroorganizmów w glebie. „Zawartość materii organicznej i bogactwo aminokwasów, cukrów i mikroskładników odżywczych znacząco poprawiają jakość gruntów”, zauważa Forjaz Carreiro. Przedsiębiorca dodaje też, że za pomocą omawianej technologii emisję związków azotu do środowiska można ograniczyć nawet czterokrotnie.
Korzyści społeczne
Skuteczniejsze wykorzystanie substancji odżywczych oznacza bardziej zrównoważone rolnictwo, pochłaniające mniej zasobów, oraz ograniczenie degradacji lokalnych źródeł wody. Oprócz tego system ten zwiększy też bezpieczeństwo żywnościowe Europejczyków. Fosfor odgrywa kluczową rolę w nawożeniu gleb i upraw, a jego recykling i poprawienie jego efektywności pomogą Europie uniezależnić się od importu, który w 90 % pochodzi z regionów o niestabilnych łańcuchach dostaw. Zamknięty charakter procesu sprawi, że Europa stanie się bardziej samowystarczalna, i przełoży się na ograniczenie kosztów transportu. „Pozwala on na wdrożenie modelu gospodarki o obiegu zamkniętym, w którym przedsiębiorstwa rolno-spożywcze i produkujące masę papierniczą mogą wyeliminować problem odpadów organicznych generowanych przez zwierzęta hodowlane i użyźniać uprawy wyprodukowanymi przez siebie nawozami”, dodaje Forjaz Carreiro.
Słowa kluczowe
BTSys, nawóz, bio, środowisko, efektywność, obieg zamknięty, substancje odżywcze, emisje