Bezpieczna młodzież, świadomi opiekunowie – niebezpieczeństwa kryjące się w mediach społecznościowych Młodzi ludzie, ze swojej natury najbardziej ciekawscy i chętnie otwierający wszystkie łącza, muszą radzić sobie w świecie, w którym wszyscy i stale mamy połączenie z siecią. Młodzież jest nie tylko jedną z najbardziej aktywnie korzystających z Internetu grup, to także grupa najbardziej narażona na niebezpieczeństwa. Z inicjatywy UE rozpoczęto przełomowe badania dotyczące współczesnych zagrożeń w internetowych sieciach społecznościowych i opracowano narzędzie doradcze dla rodziców i opiekunów, które pomaga wykrywać te zagrożenia. Gospodarka cyfrowa Bezpieczeństwo © Shestakoff, Shutterstock Dorastanie w erze cyfrowej oznacza konieczność mierzenia się z niebezpieczeństwami wirtualnego świata. Projekt ENCASE, zrzeszający naukowców i przedstawicieli przemysłu, powstał, by skutecznie chronić młodych użytkowników Internetu przed kontaktem z nieodpowiednimi treściami. Jego uczestnicy są zachęcani do przygotowywania publikacji na temat wykrywania zagrożeń i proponowania nowych, przyjaznych użytkownikom i praktycznych rozwiązań. Omawiane badanie przeprowadzono dzięki wsparciu z działania „Maria Skłodowska-Curie”. Jego rezultat teoretyczny to liczne raporty i publikacje przygotowane przez organy regulacyjne i prawodawców, w których pojawiają się wzmianki dotyczące wyników badań prowadzonych w ramach projektu. Bardziej namacalnym rezultatem jest rodzinny pakiet doradczy w zakresie cybrebezpieczeństwa składający się z dodatku do przeglądarki, inteligentnego serwera pośredniczącego oraz serwera typu back-end prowadzącego analizę danych pochodzących z internetowych sieci społecznościowych. Szacunek dla prywatności „Głównym problemem, z którym musieliśmy sobie poradzić podczas projektowania rodzinnego pakietu doradczego w zakresie cyberbezpieczeństwa, było zachowanie prawa młodych ludzi do prywatności. Zastanawialiśmy się, jak możemy chronić dzieci przed zagrożeniami w internetowych sieciach społecznościowych i informować ich opiekunów o niebezpieczeństwach, na jakie narażeni są ich podopieczni, bez naruszania prywatności młodych ludzi”, zauważa Michael Sirivianos, koordynator projektu i profesor nadzwyczajny inżynierii komputerowej i informatyki na Politechnice Cypryjskiej. Młodzi ludzie bardzo cenią sobie prywatność i zazwyczaj nie wyrażają zgody, by ich opiekunowie byli informowani o ich działaniach w internetowych sieciach społecznościowych. Ponadto z badań wynika, że monitorowanie aktywności młodych użytkowników może mieć niekorzystny wpływ na ich doświadczenia z systemem. To z kolei może skłaniać młodego człowieka do szukania innych sposobów łączenia się z siecią tak, by pozostać niewykrytym, co z kolei sprawia, że narzędzia monitorujące przestają spełniać swoją funkcję. Sirivianos wyjaśnia: „Aby rozwiązać ten problem, postanowiliśmy, że prywatność użytkownika będzie dla nas priorytetem. Przede wszystkim umieściliśmy funkcje systemu i reguły wykrywania na inteligentnym serwerze pośredniczącym. Dzięki temu dzieci i niedoświadczeni użytkownicy nie są w stanie ich wyłączyć. Ponadto zaprojektowaliśmy narzędzie tak, aby łączyło w sobie główne możliwości, jakie dają najnowsze narzędzia ochrony rodzicielskiej, ale jednocześnie zapewniało młodym użytkownikom prywatność”. ENCASE nie jest narzędziem ochrony rodzicielskiej, które monitoruje i zgłasza działania nieletnich ich opiekunom, a raczej narzędziem do zapewniania rodzinie cyberbezpieczeństwa. Informuje dzieci o bezpośrednim zagrożeniu i proponuje podjęcie odpowiednich kroków, które pozwolą go uniknąć, zamiast po prostu blokować czy filtrować wyświetlaną zawartość. Antonis Papasavva, badacz pracujący nad projektem i kierownik techniczny na Politechnice Cypryjskiej, podsumowuje: „Dzięki temu nasze narzędzie działa jak anioł stróż, który chroni młodego człowieka korzystającego z internetowych sieci społecznościowych”. Informacja znaczy bezpieczeństwo Następnym krokiem jest przekazanie wiedzy dotyczącej zagrożeń w internetowych sieciach społecznościowych młodzieży i jej opiekunom oraz wykształcenie ich w tym zakresie. Aby jeszcze bardziej podnieść świadomość użytkowników sieci, w ramach projektu podjęto inicjatywę ogłaszania jego wyników i wskazywania bezpiecznych dla dzieci inicjatyw internetowych, na przykład Better Internet for Kids (Lepszy Internet dla dzieci) czy EU Kids Online (Dzieci z UE w Internecie). Dodatkowo gospodarz projektu, Politechnika Cypryjska, wdraża narzędzia opracowane w wyniku działania projektu ENCASE w pilotażowych działaniach prowadzonych w cypryjskich szkołach podstawowych w ramach programu CYberSafety II, finansowanego z europejskiego instrumentu finansowego „Łącząc Europę” i skierowanego do kadry nauczycielskiej, uczniów oraz rodziców. Cenne opinie pomagają zespołowi ulepszyć narzędzie, a jednocześnie osoby dobrowolnie uczestniczące w programie mają okazję podnieść swoją świadomość w zakresie zagrożeń obecnych w internetowych sieciach społecznościowych. Słowa kluczowe ENCASE, zagrożenia, internetowe sieci społecznościowe, prywatność, młodzież, cyberbezpieczeństwo, użytkownicy internetu, wykrywanie zagrożeń, rodzinny pakiet doradczy w zakresie cybrebezpieczeństwa
