Firma biotechnologiczna chce przeprowadzić syntezę DNA
Terapia przeciwciałami monoklonalnymi stanowi obiecującą metodę leczenia całej gamy różnych chorób, na które cierpią obywatele Unii Europejskiej – od nowotworów po COVID-19. Produkcja przeciwciał to jednak drogi i długotrwały proces.
Wirus nośnikiem leku
Przeciwciała monoklonalne to białka, które wiążą się z cząsteczkami na powierzchni patogenów, pomagając układowi odpornościowemu w ich rozpoznaniu i eliminacji. Określenie odcinka kodującego dla danego przeciwciała to jednak tylko jeden z elementów decydujących o sukcesie leczenia. Aby ta metoda zadziałała, przeciwciało musi połączyć się z kompatybilnymi nićmi DNA, pełniącymi inne funkcje, a następnie całość musi zostać zamknięta w nośniku, takim jak wirus lub bakteria. „Złożoność tego procesu spowalnia rozwój, selekcjonowanie i produkcję przeciwciał”, wyjaśnia Harold de Vladar, koordynator finansowanego przez UE projektu MiChomAbs. „Nawet dysponując sekwencją dla danego przeciwciała, nadal trzeba zbadać wiele alternatyw, struktur i promotorów”, zauważa de Vladar. „Niesie to za sobą spore ograniczenia. Połączenie tych elementów to karkołomny proces”. Produkcja leków opartych na przeciwciałach o DNA długości pomiędzy 10 000 a 100 000 par zasad może trwać nawet kilka miesięcy i wymaga intensywnej pracy. „My z kolei chcemy przeprowadzić ten proces w ciągu kilku godzin lub dni, bez konieczności angażowania w niego pracowników, poza personelem obsługującym sprzęt”, mówi de Vladar.
Mini chromosom
Firma Ribbon Biolabs, koordynująca projekt MiChomAbs, dysponuje unikatową, chronioną patentem technologią, która pozwala na szybką i skuteczną syntezę długich, przypominających chromosomy nici DNA. Może to w znacznym stopniu ograniczyć koszty produkcji leków opartych na przeciwciałach monoklonalnych, dzięki czemu będą one dostępne dla większej liczby pacjentów. Projekt był finansowany w ramach unijnego programu „Horyzont 2020”. „Jak na dobrych naukowców przystało, jesteśmy raczej idealistami. Finansowanie zapewniło nam wymagane środki”, zauważa de Vladar. „Dzięki uzyskanym funduszom mogliśmy spotkać się z przedstawicielami przemysłu farmaceutycznego i spróbować sprzedać im nasz pomysł – nie nasz produkt, a naszą wizję”. Wsparcie w zakresie rozwoju biznesu pomogło zespołowi zdecydować, z którymi problemami powinien zmierzyć się najpierw, a którymi może zająć się później. „Nie chodzi tu tylko o pieniądze – dzięki unijnemu wsparciu mogliśmy znaleźć odpowiedni sektor rynkowy dla naszego produktu, doprecyzować cele oraz ustalić, jakich specjalistów powinniśmy zatrudnić i kiedy”, dodaje de Vladar.
Plany na przyszłość
Firma Ribbon Biolabs planuje teraz ubiegać się o grant „Akcelerator” EIC i rozpocząć drugą edycję zbiórki pieniężnej. „Pod względem technologicznym rozwijamy się zgodnie z planem. Z kolei jeśli chodzi o regulacje, to wciąż musimy ustalić porządek naszych działań i określić kroki, które musimy podjąć, by rozpocząć proces certyfikacji”. Projekt pomógł naukowcom ukształtować ich wizję biznesu. „Nie chcemy po prostu sprzedawać DNA na kilogramy”, mówi de Vladar. Proponowana przez naukowców technologia nie tylko przyniesie wiele korzyści przemysłowi biofarmaceutycznemu, ale także może znaleźć liczne zastosowania w biologii syntetycznej, na przykład w przemyśle biopaliwowym, produkcji żywności i rolnictwie. „Cały przemysł związany z syntezą DNA zmienia się z roku na rok, dlatego trudno nadążyć za wszystkimi nowymi odkryciami”, podsumowuje de Vladar. „To niesamowicie ekscytujące i motywujące”.
Słowa kluczowe
MiChomAbs, chromosomy, DNA, Ribbon Biolabs, para zasad, monoklonalne, przeciwciało, produkcja, synteza, DNA, COVID-19
