Przełom na europejskim rynku lotów regionalnych
Regionalne linie lotnicze obsługujące małe węzły komunikacyjne lub lotniska zazwyczaj używają odrzutowców i turbośmigłowców o zasięgu regionalnym, zaprojektowanych do obsługi lotów krótko- i średniodystansowych dla około 20–130 pasażerów. Pod koniec 2015 roku światowa flota samolotów regionalnych liczyła około 9 000 jednostek (4 350 turbośmigłowców i 4 650 regionalnych odrzutowców). Około 40 % lotów komercyjnych było obsługiwanych przez samoloty regionalne, co stanowi 25 % wszystkich godzin lotu. Segment samolotów regionalnych jest obecnie zdominowany przez graczy spoza Europy, przy czym jedynym wyjątkiem jest producent turbośmigłowców – ATR(odnośnik otworzy się w nowym oknie), (spółka joint venture założona przez firmy Airbus S.A.S i Leonardo S.p.A.). Zatem chcąc odgrywać wiodącą rolę w trudnych warunkach konkurencji na rynku lotów regionalnych, europejski przemysł lotniczy musi inwestować w nowe lub ulepszone – bardziej ekologiczne – technologie.
Systemy demonstracyjne zaawansowanych technologii dla samolotów regionalnych
Projekt REG GAM 2018, realizowany w ramach Wspólnego Przedsięwzięcia „Czyste Niebo 2”, będący częścią platformy demonstracyjnej innowacyjnych statków powietrznych (IADP), miał na celu opracowanie technologii odpowiednich dla zaawansowanych samolotów regionalnych i wielozadaniowych oraz integrację i walidację tych rozwiązań na poziomie statku powietrznego (do szóstego poziomu gotowości technologicznej). Programy demonstracyjne opracowane w ramach projektu obejmują dwa latające stanowiska testowe i cztery zintegrowane naziemne systemy demonstracyjne złożone z pełnowymiarowego innowacyjnego kadłuba i kabiny pasażerskiej, „żelaznego ptaka” i zewnętrznej części skrzydła. Badania w ramach projektu koncentrowały się na lekkich, niedrogich kompozytach zaprojektowanych w sposób przyjazny dla środowiska, innowacyjnej budowie skrzydła, funkcji monitorowania stanu konstrukcji kadłuba, a także na pionierskich systemach pokładowych i systemach sterowania lotem oraz technologiach produkcji i montażu. Po pomyślnej ocenie krytycznych elementów konstrukcji zostały one poddane testom na naziemnych stanowiskach demonstracyjnych.
Latające stanowiska testowe dla samolotów o mniejszym zużyciu paliwa
Wśród najnowocześniejszych rozwiązań są też dwa latające stanowiska testowe wyposażone w innowacyjne skrzydło adaptacyjne oraz skrzydło o wysokiej wydajności aerodynamicznej i niskim poziomie hałasu. Z ich wykorzystaniem partnerzy projektu przeprowadzą walidację różnych technologii, takich jak aktywne skrzydło, aerodynamika adaptacyjna, naturalny przepływ laminarny, urządzenia hipernośne, konstrukcja zmiennokształtna, zaawansowana kontrola obciążeń i ich absorpcja, integracja systemu oraz zaawansowane konstrukcje skrzydeł z polimerów wzmocnionych włóknem węglowym. Ponadto rozpoczęto modyfikacje systemu demonstracyjnego z myślą o wielozadaniowych statkach powietrznych.
Innowacyjne prototypy kadłuba i kabiny pasażerskiej
Prototyp konstrukcji będzie bazował na zaawansowanych technologiach w zakresie wytrzymałych materiałów kompozytowych i zintegrowanych koncepcji konstrukcyjnych, a oprócz tego będzie wyposażony w system monitorowania stanu konstrukcji i wykrywania uszkodzeń. Jeśli chodzi o prototyp Pax-Cabin, zmiany w konstrukcji kabiny ukierunkowanej na potrzeby człowieka oraz systemach kontroli środowiska i sterowania temperaturą nie zostały wprowadzone. „Zwiększony komfort i dobre samopoczucie w kabinie pasażerskiej przyczynią się do poprawy wrażeń pasażerów podczas lotu zaawansowanym samolotem regionalnym”, zauważa Vito Perrupato, kierownik projektów w firmie Leonardo Aircraft(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Pełnowymiarowy prototyp obudowy skrzydła umożliwi walidację technologii pod kątem innowacyjnego, taniego i lekkiego projektu oraz montażu konstrukcji. Ponadto w ramach projektu powstał zestaw narzędzi do montażu górnych paneli.
Żelaznym ptakiem nazywane jest naziemne stanowisko testowe w formie „siostrzanego statku powietrznego”, który nie lata, ale jest nieustannie poddawany testom i analizom laboratoryjnym w celu weryfikacji i walidacji działania systemów pokładowych, co wspomaga cały proces projektowania. Za jego pomocą ocenia się na przykład działanie systemu wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej, systemu kontroli środowiska i siłowników elektromechanicznych. Szkielet żelaznego ptaka został wyprodukowany przez członków projektu. Regional Aircraft IADP to wielka rodzina złożona z ponad 100 małych i średnich przedsiębiorstw, ośrodków badawczych, uniwersytetów i branż. Współpraca ta ma wspierać postępy technologiczne, które przybliżą Europę do osiągnięcia celów klimatycznych. „W lotnictwie komercyjnym rynek samolotów regionalnych nadal jest kluczowym dla przemysłu lotniczego segmentem o dużym potencjale wzrostu. Ponadto w znacznym stopniu przyczynia się do stworzenia wydajnego systemu transportu lotniczego, zapewnienia bezpiecznej i bezproblemowej mobilności oraz tworzenia nowych miejsc prac, dbając jednocześnie o środowisko naturalne, dzięki czemu wspiera europejskie dążenia do osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla”, podsumowuje Perrupato.
