Przełomowe badania związane z Zielonym Ładem: realizacja europejskich ambicji klimatycznych poprzez innowacje i transformację
Główną rolą założonej w 2007 roku ERBN jest dotowanie najbardziej utalentowanych oraz zaangażowanych badaczy zajmujących się dowolną dziedziną nauki, wyłącznie w oparciu o doskonałość badawczą. Beneficjenci grantów ERBN zwykle prowadzą awangardowe badania w swoich dziedzinach, a otrzymywane finansowanie umożliwia im realizację najbardziej kreatywnych pomysłów i osiąganie rezultatów, które mogą potencjalnie zmienić oblicze nauki, społeczeństwa i gospodarki. W związku z tym badania te często zbliżają się do granic obecnej wiedzy, w wielu przypadkach prowadząc do ich dalszego poszerzania. To właśnie z tego powodu głos badaczy powinien zdecydowanie wybrzmieć w dyskusjach i debatach dotyczących Europejskiego Zielonego Ładu.
Znaczenie pionierskich badań
Europejski Zielony Ład obejmie niemal wszystkie obszary polityki i badań – poczynając od zrównoważonego rolnictwa, przemysłu i mobilności, aż po czystą energię, nowe metody eliminacji zanieczyszczeń i wysiłki ukierunkowane na ochronę różnorodności biologicznej oraz zapewnianie zrównoważonego rozwoju miast. Celem tego działania jest kompleksowa i dogłębna transformacja gospodarki i społeczeństw Europy z myślą o ekologii. Ze względu na olbrzymi zakres tego przedsięwzięcia pionierskie badania będą stanowiły nieodzowny element procesu transformacji. Rozwój naszej wiedzy możliwy dzięki pionierskim badaniom pozwala nam na uzyskanie cennego kontekstu i lepsze zrozumienie badanych zagadnień, dzięki czemu możemy zacząć kłaść podwaliny pod rozwiązania, które rzeczywiście zmienią nasz świat. Za przykład może posłużyć walka z pandemią COVID-19, w ramach której okazało się, że niemal 180 realizowanych obecnie projektów wspieranych przez ERBN może wspomóc działania ukierunkowane na zażegnanie zagrożenia. Stało się tak dlatego, że skupieni wokół poszczególnych projektów naukowcy realizowali badania, których cele można było z powodzeniem zmienić w taki sposób, by ich prace przyczyniły się do znalezienia odpowiedzi na wiele wyzwań i trudności związanych z nowym patogenem.
Projekty torujące drogę
Podobnie można scharakteryzować wiele projektów finansowanych przez ERBN, opisanych w najnowszym wydaniu broszury Results Pack – skupieni wokół nich naukowcy realizują pionierskie badania, które na chwilę obecną znajdują się na etapie koncepcji teoretycznej lub wczesnego rozwoju technologicznego, jednak już wkrótce mogą stać się filarem, na którym będą oparte działania związane z realizacją założeń Europejskiego Zielonego Ładu. Dzieje się tak ze względu na fakt, że obszary tych badań są niezwykle szerokie i obejmują swoim zakresem wiele dziedzin, spośród których wszystkie odgrywają w nich kluczową rolę. Są wśród nich między innymi projekty takie jak ALLEGRO, w ramach którego realizowano badania dotyczące zachowań pieszych i rowerzystów, dzięki którym zatłoczone miasta będą w stanie wdrożyć lepsze systemy zrównoważonej mobilności. Kolejnym przedstawianym projektem jest BacBio, którego badacze mają nadzieję, że wytyczą drogę do bardziej zrównoważonego rolnictwa opierającego się na pożytecznych mikroorganizmach zastępujących pestycydy i środki grzybobójcze. Niektóre z realizowanych działań skupiają się na przemyśle, tak jak projekt COFLeaF, którego badacze czerpią inspirację z roślin, by opracować ekologiczne alternatyw dla paliw chemicznych, a także CUSTOM-SENSE, w ramach którego powstały bioczujniki wykrywające mikroorganizmy, które pewnego dnia mogą zastąpić paliwa kopalne jako źródła cennych związków chemicznych. Realizowane projekty obejmują również sektor energetyczny – inicjatywa SEEWHI ma na celu optymalizację rozwijanych obecnie ogniw słonecznych trzeciej generacji, które mają ogromny potencjał w zakresie szybkiego i taniego zwiększania skali ich wytwarzania. Z kolei zespół skupiony wokół projektu WINDMIL opracował nowatorski system monitoringu wykorzystujący tanie czujniki do efektywnej kontroli i monitorowania działania oraz struktury turbiny wiatrowej, przyczyniając się w ten sposób do wydłużenia czasu eksploatacji tego niezwykle ważnego źródła energii odnawialnej. Niektóre badania skupiały się na różnorodności biologicznej i ochronie przyrody, tak jak TREECLIMBERS, w ramach którego naukowcy badali liany poszukując informacji na temat sposobów, w jaki lasy deszczowe radzą sobie ze zmianą klimatu. Z kolei w ramach projektu AIRSCAN powstał ultralekki i tani samolot usprawniający proces śledzenia zwierząt, który nie wymaga obsługi naziemnej. Broszura obejmuje także szereg projektów politycznych, takich jak SUSTAINABLEOCEAN pomagający decydentom w równoważeniu interesów różnych podmiotów związanych z morzem, opracowaniu bardziej zrównoważonej polityki dotyczącej oceanów i rozwoju niebieskiej gospodarki dzięki nowatorskim narzędziom prawnym. Projekt LITTLE TOOLS skupił się na innym obszarze – jego badacze opracowali szczegółowe badania i analizy, aby wyjaśnić sposób, w jaki można realizować szeroko zakrojone transformacje społeczne, skupiając się w szczególności na biogospodarce i jej rozwoju. Przedstawione przykłady stanowią jedynie kilka spośród wszystkich 15 projektów opisanych w niniejszej broszurze. Czytelnicy powinni jednak pamiętać o tym, że te 15 projektów to zaledwie wierzchołek góry lodowej innowacyjnych i pionierskich badań, które pozwolą na realizację ambitnych założeń Europejskiego Zielonego Ładu w rzeczywistości.
