Poszerzanie wiedzy o zrównoważonym użyciu zasobów i dbaniu o dobre samopoczucie ludzi
Można powiedzieć, że systemy aprowizacji to złożone układy, które pośredniczą w przekształcaniu zasobów naturalnych na dobra materialne i kulturowe służące zaspokajaniu ludzkich potrzeb. Działania prowadzone w ramach projektu LIVEWELL koncentrowały się na opracowaniu innowacyjnego szkieletu, który (a) pomógłby wyjaśnić powstawianie różnic między zużyciem zasobów a następstwami tego odczuwalnymi przez różne społeczności oraz (b) pozwoliłby wskazać przeszkody stojące na drodze do wydajniejszego wykorzystania zasobów w celu uzyskania zadowolenia. Stypendysta projektu Andrew Fanning uzasadnia: „Lepsze zrozumienie systemów aprowizacji może pozwolić nam zrozumieć, w jaki sposób osiągać najwyższy stopień dobrego samopoczucia przy najniższym zużyciu zasobów dostępnych na naszej planecie”.
Badania interdyscyplinarne
Prowadzone badania koncentrowały się na wskazaniu powiązania między zrównoważonym zużyciem zasobów a dobrym samopoczuciem człowieka i z powodzeniem łączyły działania ekspertów z zakresu nauk społecznych i przyrodniczych. Jednym z efektów zastosowanego podejścia jest opracowanie szkieletu analitycznego, który pozwala lepiej zrozumieć poziomy odchyleń zużycia zasobów i powiązanych z nimi następstw społecznych w różnych społecznościach w kontekście ograniczeń narzucanych przez granice planetarne. Fanning zauważa: „Warto odnotować, że dzięki tym ramom zdołaliśmy wskazać główne przeszkody stojące na drodze do podniesienia wydajności wykorzystania zasobów do osiągania ludzkiego zadowolenia, na przykład pozyskiwanie i zawłaszczanie rent ekonomicznych przez potężne podmioty, które są zakorzenione w niezrównoważonym i bardzo nierównym obowiązującym obecnie stanie rzeczy”. Odkrycia poczynione w ramach tego projektu stały się podstawą do publikacji kilku artykułów naukowych, zostały też umieszczone na specjalnie przygotowanej interaktywnej stronie internetowej i przedstawione w szeregu filmów i artykułów oraz wpisów blogowych o ogólnej tematyce. W jednym z nich, o bardzo adekwatnym tytule „A good life for all within planetary boundaries” (Dobre życie dla wszystkich na naszej planecie), autorzy zgłaszają, że obecnie żaden z krajów (ankiety przeprowadzono w 150 z nich) nie spełniał podstawowych potrzeb swoich obywateli przy zrównoważonym wykorzystaniu zasobów na poziomie światowym. Bogatsze kraje, które zaspokajają większość podstawowych potrzeb swoich obywateli, osiągają to kosztem niezrównoważonego zużycia zasobów. Z drugiej strony kraje, w których z zasobów korzysta się w sposób zrównoważony, nie spełniają podstawowych potrzeb swoich obywateli. Fanning zauważa: „Jednym z niepokojących odkryć naszego badania jest to, że im wyższy próg społeczny osiąga się w danym kraju, tym więcej przekracza się przy tym granic biofizycznych”.
Zmiana kierunku badań pokrywa się ze zmianą sposobu wykorzystania zasobów
Różnorodne wyzwania, przed którymi stanął projekt LIVEWELL, wymusiły na jego zespole zmianę części z założonych wstępnie działań. Przykładowo plan przeprowadzenia ilościowych studiów przypadków dotyczących systemów aprowizacji w głównych krajach okazał się niewykonalny, gdy stało się jasne, że ta formująca się dopiero koncepcja nie ma jeszcze wyraźnej definicji. Przeszkodę tę zdołano jednak przekształcić w sposobność do lepszego zrozumienia, czym są systemy aprowizacji, dlaczego różnią się one między różnymi społecznościami i jak mogą pomóc w zrozumieniu przeszkód stojących na drodze do zaspokajania podstawowych potrzeb przy zachowaniu zrównoważonego poziomu wykorzystania zasobów. Artykuł zatytułowany „Provisioning systems for a good life within planetary boundaries” (Systemy aprowizacji zapewniające dobre życie w ramach granic planetarnych) wyjaśnia podejmowane wysiłki. Fanning w następujący sposób podsumowuje najważniejsze osiągnięcia tego projektu: „Moim zdaniem największym osiągnięciem projektu LIVEWELL jest zademonstrowanie, że można prowadzić rygorystyczne pomiary i wspierać działania wspierające taką wizję świata, która pozwoli nam zmienić pewne paradygmaty i spełnić potrzeby wszystkich ludzi, nie przekraczając przy tym granic życia na planecie”. Warto zaznaczyć, że starania stypendysty doprowadziły też do przedstawienia tego oraz innych odkryć poczynionych podczas prac nad projektem szerszemu gronu odbiorców. Przyczynia się do tego objęcie przez niego kierowniczego stanowiska w zakresie badań i analizy danych w laboratorium Doughnut Economics Action Lab.
Słowa kluczowe
LIVEWELL, wykorzystanie zasobów, systemy aprowizacji, zrównoważony, dobre samopoczucie, granice planetarne, podstawowe potrzeby, konsumpcja, zasoby naturalne
