Gra komputerowa dostarcza bezcennych informacji na temat zaburzeń ze spektrum autyzmu Mimo, że interakcje społeczne leżą w naszej naturze, nie mamy wiedzy na temat funkcjonowania naszego mózgu w czasie spotkań towarzyskich. Opracowana w ramach projektu MUSIC gra komputerowa pozwoliła ukazać ważne aspekty rozumienia komunikacji i zmian w tym procesie u osób z zaburzeniem ze spektrum autyzmu. Społeczeństwo Zdrowie © Arjen Stolk Podczas interakcji społecznych ludzie bez trudu dzielą się swoimi myślami. Słowa, gesty i inne konwencjonalne sygnały bez wątpienia pomagają w komunikacji, ale stanowią jedynie wierzchołek góry lodowej, ponieważ z łatwością rozumiemy także turystów i niemowlęta, którzy mówią w innym języku lub w ogóle go nie używają. W ramach nowych badań dotyczących naszych umiejętności porozumiewania się stwierdzono, że ludzie dopasowują do siebie swoją wiedzę na temat interakcji. Zachodzi wówczas ponadto synchronizacja aktywności mózgu w skali czasowej, niezależnie od indywidualnych zachowań komunikacyjnych. Przy wsparciu programu „Maria Skłodowska-Curie” (MSCA), zgromadzeni wokół projektu MUSIC naukowcy zbadali, czy dopasowanie komunikacyjne jest konieczne dla wzajemnego rozumienia zachowań w parach osób cierpiących na www.psychiatry.org/patients-families/autism/what-is-autism-spectrum-disorder (zaburzenia ze spektrum autyzmu) (ASD). ASD charakteryzuje się utrzymującymi się brakami komunikacyjnymi w relacjach społecznych. Te deficyty są najbardziej widoczne podczas codziennych sytuacji, kiedy słowa i zdania wypowiadane przez osobę mocno odbiegają od ich konwencjonalnego użycia, np. w przypadku ironii lub sarkazmu. „W ramach projektu MUSIC próbowaliśmy ustalić, czy osoby z ASD mają trudności w dopasowaniu swojej wiedzy na temat interakcji komunikacyjnej do wiedzy innych osób”, wyjaśnia Arjen Stolk, stypendysta MSCA. Ocena komunikacji interpersonalnej za pomocą gry komputerowej Aby ilościowo ocenić dopasowanie komunikacyjne u osób z ASD, Stolk i jego współpracownicy stworzyli grę komputerową, która wymaga od par uczestników otworzenia wirtualnego skarbca bez możliwości wzajemnego widzenia i komunikowania się. Uczestnicy muszą ze sobą współpracować, aby ustawić klucze do skarbca w odpowiedniej pozycji na ekranie komputera i złamać kod. Zaletą interaktywnego charakteru gry jest to, że ruchy klucza do skarbca są pozbawione konwencjonalnego znaczenia, co pozwala poznać główny proces interpersonalny związany z komunikacją pomiędzy dwojgiem ludzi. W badaniach uczestniczyło 50 osób, które przypisano w parach do grupy ASD, grupy neurotypowej lub grupy mieszanej składającej się z osoby neurotypowej i osoby z ASD. Chociaż uczestnicy poradzili sobie z zadaniem, wyniki dotyczące komunikacji różniły się od siebie, a grupy obejmujące osoby z ASD wykazały niższe możliwości rozwiązania określonych wyzwań komunikacyjnych. Dzięki kontrolowanemu środowisku społecznemu badanie ujawniło nową przyczynę deficytów komunikacyjnych u osób z ASD, wskazując na obniżone możliwości dopasowania wiedzy na temat interakcji z rozmówcą. Redefiniowanie komunikacji międzyludzkiej Zasady i mechanizmy wzajemnego rozumienia się pozostają w dużej mierze nieznane. Wysiłki podejmowane w celu powiązania zapisów aktywności mózgu osób uczestniczących w interakcji pomogą przeanalizować mechanizmy neuropoznawcze leżące u podstaw naszych umiejętności wzajemnego rozumienia się. „Nasze mózgi nie skupiają się na występowaniu indywidualnych zachowań komunikacyjnych. Tymczasowo synchronizują się one, by umożliwić wzajemne rozumienie się”, podkreśla Stolk. Wyniki projektu podkreślają znaczenie przeniesienia nacisku z tego, jak mózgi poszczególnych osób przetwarzają bodźce społeczne w kierunku tego, jak co najmniej dwa mózgi dochodzą do wspólnego rozumienia tych bodźców. Osoby z ASD i osoby neurotypowe miałyby te same możliwości komunikowania się, gdyby komunikacja była ograniczona do pierwszego aspektu. Jednak to drugi obszar jest potrzebny, jeśli chcemy w pełni rozumieć komunikację międzyludzką i jej zmiany w przypadku zaburzeń dotyczących interakcji społecznych. Słowa kluczowe MUSIC, ASD, komunikacja, wzajemne rozumienie się, gra komputerowa, spektrum zaburzeń autystycznych
