„Wskaźnik strachu” ustala ceny w czasie zawirowań na rynkach
Celem finansowanego ze środków UE projektu Disasters było opracowanie wskaźnika finansowego, który wyjaśniałby, jak rynki mogą reagować na nagłe i nieoczekiwane zdarzenia, począwszy od obniżki stóp procentowych, na atakach terrorystycznych skończywszy. Badacze opracowali m.in. metodę badania oczekiwanych stóp zwrotu z rynku, czyli rentowności kapitału własnego. Wielkość ta jest trudna do zmierzenia, a ponadto zgodnie z konwencjonalną wiedzą dość wolno zmienia się w czasie. Jednak koordynator projektu Ian Martin twierdzi, że taki pogląd jest błędny. „Stopy zwrotu pikują częściej niż do niedawna sądzono”, wyjaśnia. „Można je rozpatrywać w kategoriach wskaźnika strachu. Gdy na rynku dochodzi do załamania, stopy zwrotu powinny być bardzo wysokie, żeby zachęcić ludzi do wejścia na rynek lub przynajmniej do pozostania na nim”.
Nieracjonalne przekonania
W czasie zawirowań gospodarczych, nazywanych zdarzeniami z teorii czarnego łabędzia, inwestorzy zwykle wycofują swoje pieniądze z rynku, chcąc je ulokować w produktach obarczonych mniejszym ryzykiem. Martin ma nadzieję, że dzięki opracowanemu przez zespół projektu indeksowi niestabilności (SVIX), który szybko i trafnie odzwierciedla rentowność kapitału własnego, inwestorzy będą bardziej skłonni pozostawić pieniądze na rynku, wiedząc, ile mogą zyskać. To powinno przyczynić się do ograniczenia konsekwencji kryzysów rynkowych. „Moje podejście jest skrajnie racjonalne i uwzględnia obecność na rynkach ludzi nieracjonalnych lub o nietypowych przekonaniach”, dodaje Martin. „To jednak rodzi pytanie: jakich zysków mogę się spodziewać jako racjonalny inwestor otoczony przez nieracjonalnych ludzi, aby móc bez obaw inwestować na rynku kapitałowym?” Indeks SVIX udziela na to pytanie odpowiedzi.
Kryzysy wykraczające poza rynki
Reguły matematyczne przydają się również do badania wpływu kryzysów na działalność prowadzoną poza rynkami giełdowymi. „Narzędzia matematyczne, które przydają się do badania skrajnych zdarzeń zachodzących na rynkach giełdowych, okazują się również pomocne, kiedy myślimy o działaniach podejmowanych w odpowiedzi na kryzysy w szerszym kontekście”, zauważa badacz. Modele te uczą nas przede wszystkim tego, że rozsądne podejście do kryzysów musi polegać na rozpatrywaniu poszczególnych zdarzeń łącznie, a nie osobno. W artykule na temat badania jego autorzy, Ian Martin oraz Robert S. Pindyck, omawiają przypadki, w których analiza kosztów i korzyści związanych z zapobieganiem kryzysom zawodzi w sytuacji, gdy mamy do czynienia z szeregiem nakładających się na siebie okoliczności. Natomiast prace wykonane w ramach projektu Disasters mogą pomóc decydentom ustalić, które z tych zdarzeń należy rozpatrzyć w pierwszej kolejności.
Dramatyczne zdarzenia
Badanie było wspierane przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych. „Dzięki finansowaniu ERBD nie musiałem pracować pod presją czasu, tym bardziej, że czas ma tutaj kluczowe znaczenie”, przekonuje Martin. „Nawiązałem współpracę z naukowcami z Kopenhagi, Brystolu i Bostonu, a także odwiedziłem Chiny, kraje UE i Stany Zjednoczone, by zaprezentować wyniki moich prac”. Jak przekonuje badacz, opracowana przez niego technika pomiaru oczekiwań rynkowych może posłużyć również do przyjrzenia się temu, jak rynek reaguje na informacje, szczególnie te związane z poważnymi wstrząsami. „Obranie podejścia konwencjonalnego, w którym bierze się pod uwagę historyczne średnie jako wskaźnik przyszłych oczekiwań, wiąże się z ryzykiem zbyt powolnego reagowania na przełomowe zdarzenia, takie jak upadek Lehman Brothers, atak terrorystyczny na World Trade Center czy wybuch pandemii”, dodaje uczony. „Natomiast zaproponowane przeze mnie podejście przynosi w takich momentach szereg korzyści. Kiedy dysponujesz dobrym wskaźnikiem przyszłych oczekiwań, możesz go wykorzystać do tysiąca innych celów”.
Słowa kluczowe
Disasters, rynek, niestabilność, oczekiwany, zwrot, indeks, strach, SVIX, Martin, rentowność kapitału własnego
