Skip to main content
European Commission logo print header

Accuracy assessment of the annual average indoor radon concentration based on measurements of different duration

Article Category

Article available in the following languages:

Uczniowie zaangażowani w pomiary radioaktywnego gazu

Setki pomiarów wykonanych przez uczniów w Izraelu pomogły w opracowaniu nowych wytycznych dotyczących monitorowania radonu, potencjalnie niebezpiecznego pierwiastka zanieczyszczającego środowisko.

Zdrowie icon Zdrowie

Radon to bezbarwny radioaktywny gaz, który powstaje w ziemi i kamiennych materiałach budulcowych wskutek rozpadu uranu. Jest on w stanie przenikać przez ściany budynków, a jego stężenie może różnić się znacząco pomiędzy dzielnicami. „Czasami stężenie radonu w budynkach jest porównywalne do tego w kopalniach”, zauważa Konstantin Kovler, kierownik projektu RadonACCURACY z Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiskowej Izraelskiego Instytutu Technicznego. „To bardzo niebezpieczne. Badania wykazały, że rosnące stężenie radonu w budynkach związane jest ze wzrostem ryzyka zachorowania na nowotwór płuc”. Znaczące różnice w stężeniu radonu utrudniają określanie jego średniego rocznego stężenia w budynkach (ang. annual average indoor radon, AAIR), co podważa dokładność tej metody w pomiarach trwających zaledwie kilka dni. Zespół projektu RadonACCURACY postanowił przeprowadzić ocenę skuteczności AAIR, wykorzystując badania krótkoterminowe w celu wiarygodnego porównania z poziomem odniesienia.

Promowanie nauki obywatelskiej

Projekt realizowany był przy wsparciu programu „Maria Skłodowska-Curie”. Celem naukowców było opracowanie algorytmów i zasad statystycznych dla regulacji stężenia radonu w budynkach, które uwzględniałyby te różnice w wynikach. W badaniach kluczową rolę pełnili izraelscy uczniowie, którzy dzięki wsparciu centrum badawczego Taking Citizen Science to School prowadzili pomiary w swoich domach przy użyciu ulepszonych urządzeń opartych na węglu drzewnym. W projekt zaangażowanych było w sumie 14 szkół z różnych regionów Izraela, których uczniowie wykonali ponad 400 pomiarów. Zebrane wyniki przedstawiono na publicznej mapie radonu, zachowując w ten sposób poufność, a potem wskazano budynki z wysokim stężeniem radonu. Następnie prowadzono synchroniczne monitorowanie w celu oceny zmian w poziomie radonu w budynkach na przestrzeni czasu oraz określenia wpływu pogody, radonu w glebie i aktywności sejsmicznej. „Projekt RadonACCURACY był po części zainspirowany regulacjami dotyczącymi radonu wprowadzonymi w Stanach Zjednoczonych, gdzie badania krótkoterminowe mają priorytetowe znaczenie”, wyjaśnia Kovler. „Pomiary te są proste i tanie, dlatego mieszkańcy chętnie decydują się na przeprowadzanie ich w swoich domach”.

Precyzyjne pomiary radonu

Zespołowi projektu udało się zebrać nowe dane dotyczące czasowych zmian w stężeniu radonu w budynkach znajdujących się na obszarach o podwyższonej aktywności sejsmicznej i gorącym klimacie, takich jak Izrael. Naukowcy zgromadzili także informacje na temat wpływu czynników środowiskowych i ustalili, jak radon z gleby jest przenoszony do budynków. Internetowy www.radontest.online (system RadonTest) jest teraz ogólnodostępny i może wspomóc szeroko zakrojone pomiary stężenia radonu w każdym państwie. „Głównymi beneficjentami naszych prac są organy regulacyjne, organizacje naukowe i normalizacyjne oraz podmioty zajmujące się pomiarem poziomu radonu”, mówi Kovler. „Z projektu skorzystają także sami mieszkańcy, a zaangażowanie ich w badania pomogło w popularyzacji nauki obywatelskiej”. Zespół projektu chce teraz zwiększyć ilość pomiarów AAIR w Europie, co zaowocuje powstaniem nowych laboratoriów radonu, które nie będą wymagać dużych inwestycji. Za priorytety uznano także informowanie obywateli o niebezpieczeństwie związanym z radonem i zachęcanie ich do wykonywania pomiarów we własnym zakresie przy użyciu prostych narzędzi i internetowego systemu. Zespół projektu RadonACCURACY realizuje wszystkie te założenia. „Największym wyzwaniem jest teraz przeprowadzenie monitorowania AAIR w różnych państwach”, podsumowuje Kovler. „Pozwoliłoby nam to stworzyć pierwsze podstawy dla regulacji dotyczących stężenia radonu w budynkach i opracować odpowiednie międzynarodowe standardy”.

Słowa kluczowe

RadonACCURACY, radon, gaz, nowotwór, budynki, średnie roczne stężenie radonu w budynkach, AAIR, gleba, środowiskowy

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania