Upcykling przydatnych składników z odpadów spożywczych
Około jedna trzecia żywności produkowanej w Europie jest wyrzucana, a część marnuje się podczas produkcji. Rocznie wytwarzane jest około 90 milionów ton odpadów żywnościowych, czyli ilość, która zajęłaby powierzchnię 12 000 boisk piłkarskich. Takie ilości odpadów stwarzają istotny problem środowiskowy. Po uwzględnieniu transportu drogą lądową każda tona marnotrawionej żywności przekłada się na średnio 2 tony CO2. Zmniejszenie wpływu produkcji żywności na środowisko jest częścią planu działania na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym Komisji Europejskiej. Odpady żywnościowe są na ogół przetwarza się poprzez kompostowanie i spalanie, ale to też oznacza ich marnotrawienie. Zawierają one cenne składniki, które można odzyskać i ponownie zagospodarować. W ramach finansowanego ze środków UE projektu DRALOD opracowano system recyklingu odpadów żywnościowych w nowe produkty. Zastosowano w nim nowatorską technologię suszenia oraz różne procesy chemiczne do ekstrakcji istotnych składników z wysuszonych odpadów. W projekcie wyznaczono trzy rodzaje celów: przedkomercyjne, biznesowe i techniczne. Aby zrealizować cel techniczny, zespół opracował i zwalidował systemy suszenia i zarządzania energią oraz zaprojektował i uruchomił pilotażowy zakład demonstracyjny.
Suszarka napędzana energią odnawialną
Odpady mokre są duże i ciężkie, dlatego pierwszym etapem obróbki jest ich suszenie, które pozwala zmniejszyć objętość i masę. „W naszym procesie suszenia wykorzystujemy połączenie odnawialnych źródeł energii”, mówi Alfonso Pérez Carballo, koordynator projektu. „Około 50 % to energia słoneczna, a pozostała część pochodzi z różnego typu biomasy”. Połączenie dwóch odnawialnych źródeł energii skutkuje bardzo niskim śladem węglowym, a systemy odzyskiwania energii jeszcze bardziej poprawiają wydajność. Suszenie trwa około doby, czyli wystarczająco długo, aby zniszczyć patogeny. Proces przebiega jednak w wystarczająco niskich temperaturach, aby uniknąć rozpadu użytecznych cząsteczek organicznych odzyskanych podczas procesu upcyklingu. W procesie tym powstaje stabilny, suchy produkt, który nie ulega fermentacji ani rozkładowi, o znacznie mniejszej objętości i wadze niż wejściowe odpady i o okresie trwałości powyżej roku.
Odzyskiwanie użytecznych związków
Wysuszone odpady spożywcze można następnie przetworzyć, by odzyskać z nich cenne substancje. „W ten sposób odpady przestają być odpadami”, dodaje Pérez Carballo. „Dzięki upcyklingowi zyskują nowe życie. W zależności od rodzaju przetwarzanych odpadów spożywczych można odzyskiwać różne związki na potrzeby różnych gałęzi przemysłu. Możemy odzyskać z nich białka, włókna prebiotyczne, polifenole oraz wiele innych składników”. Mogą je zastosować w przemyśle farmaceutycznym i do produkcji suplementów diety. Pilotażowy zakład stworzony w ramach projektu DRALOD działał przez kilka miesięcy w ramach demonstracji. Został on zaprojektowany tak, by przetwarzać 35 000 ton odpadów rocznie, a suszenie zmniejszało ich masę o 65 %. Z obliczeń wynika, że roczna emisja CO2 związana z transportowaniem odpadów, które zakład osuszyłby w ciągu roku, byłaby mniejsza o ponad 1000 ton względem transportu odpadów mokrych, jeśli przyjąć, że trasa przewozu wynosiłaby 200 km. W skali roku zakład produkuje o 8 200 ton CO2 mniej w porównaniu z systemami suszenia wykorzystującymi gaz ziemny. Zespół badaczy wykazał również pełną zgodność projektu z przepisami UE i uzyskał certyfikację regulacyjną. Dzięki systemowi DRALOD odpady żywnościowe mogą być ponownie przetwarzane. W ten sposób zmniejsza się również emisja CO2.
Słowa kluczowe
DRALOD, odpady spożywcze, upcykling, energia odnawialna, technologia suszenia, zakład pilotażowy
