Plan zielonej transformacji sektora wydobywczego
Państwa członkowskie Unii Europejskiej przyjęły pakiet inicjatyw wchodzących w skład Europejskiego Zielonego Ładu, aby sprostać wyzwaniom związanym z kryzysem klimatycznym. Ta wizja przyszłości, która obejmuje zobowiązanie do obniżenia emisji gazów cieplarnianych netto do zera do 2050 roku, będzie miała znaczący wpływ na górnictwo. Aby pomóc przedsiębiorstwom i innym zainteresowanym stronom w przygotowaniach do transformacji, zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu SUMEX postanowił zgromadzić zasoby w celu wsparcia przemysłu wydobywczego w dążeniach do spełnienia nowych norm środowiskowych i społecznych.
Ramy zrównoważonego rozwoju
Głównym rezultatem prac zespołu projektu SUMEX są ramy zrównoważonego rozwoju, czyli dokument zawierający wytyczne dla poszczególnych branż i sektorów dotyczące osiągania celów zrównoważonego rozwoju w ramach określonych przez Zielony Ład. Opracowanie tego materiału wymagało współpracy wielu interesariuszy z całej Europy, dlatego uczestnicy projektu zwrócili się do nich o pomoc. Co prawda istnieje już wiele wytycznych dotyczących zrównoważonego wydobycia, takich jak „Unijne zasady dotyczące zrównoważonych surowców”, ale zespół projektu SUMEX chciał opracować propozycję idącą o krok dalej. Jak wyjaśnia Michael Tost, koordynator projektu: „Zdecydowaliśmy się przyjąć przyszłościowe podejście oparte na planach i opisać różne warunki zrównoważonego rozwoju, które muszą zostać spełnione jako kamienie milowe na naszej drodze. Wiele z tych warunków znacznie wykracza poza obecny stan rzeczy, dlatego ramy te powinny służyć jako przewodnik na przyszłość”.
Repozytorium SUMEX
Innym ważnym zasobem opracowanym przez zespół było repozytorium SUMEX, czyli platforma cyfrowa gromadząca różnorodne europejskie najlepsze praktyki, podręczniki i wytyczne. Repozytorium powstało z myślą o przedsiębiorstwach i urzędnikach, ale zostało udostępnione publicznie, aby obywatele mogli zobaczyć, jakie inicjatywy branżowe i polityczne, przybliżające nas do spełnienia celów zrównoważonego rozwoju, są obecnie realizowane. Materiały są pomocne tylko wtedy, gdy bezpośrednio zaspokajają potrzeby grup docelowych. Z tego powodu zespół projektu SUMEX współpracował z przedstawicielami branży wydobywczej w Szwecji i Hiszpanii, aby włączyć do projektu dwa studia przypadku koncentrujące się na dwóch różnych zastosowaniach surowców – akumulatorach i budownictwie. Opinie różnych interesariuszy na temat materiałów opracowanych przez zespół projektu SUMEX były dość pozytywne.
Masowy kurs internetowy uzupełnia zestaw narzędzi
Rozpowszechnianie informacji i działania informacyjne były kluczowymi obszarami działalności projektu, ponieważ jednym z najważniejszych założeń było zapewnienie, by rezultaty działań przynosiły owoce długo po ich zakończeniu. Jednym ze sposobów budowania tego potencjału było wykorzystanie ram zrównoważonego rozwoju i repozytorium do opracowania masowego otwartego kursu online. Druga edycja kursu rozpoczęła się w sierpniu 2023 roku. Choć pierwotny plan projektu nie zakładał realizacji takiego kursu, podczas pandemii COVID-19 takie rozwiązanie zostało wzięte pod uwagę jako jedna z możliwości. Jak przekonuje Tost: „Wyszło nam to na dobre, ponieważ podczas pierwszej edycji kursu w listopadzie 2022 roku udało nam się dotrzeć do znacznie większej liczby osób, niż pierwotnie planowaliśmy – w tym do uczestników spoza Unii Europejskiej”. Europejskie inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju są ambitne, a zarazem wymagające. Tylko w ten sposób mogą skutecznie wpływać na ograniczenie skutków zmiany klimatu. Aby inicjatywy wynikające z zapisów Zielonego Ładu przełożyły się na praktyczne rezultaty, przedstawiciele sektora wydobywczego, decydenci, organy wydające pozwolenia i zwykli obywatele potrzebują dostępu do informacji, które wyjaśniają, jak wygląda zrównoważony rozwój w górnictwie i jak można go osiągnąć. Projekt SUMEX zrobił wiele, aby stworzyć i rozpowszechnić niezbędne materiały poświęcone temu zagadnieniu.
Słowa kluczowe
SUMEX, zrównoważony rozwój, przemysł wydobywczy, Zielony Ład, górnictwo, ramy zrównoważonego rozwoju, repozytorium zrównoważonego rozwoju