Inwestycje Europy w aktywne działania związane z energetyką
Innowacje w zakresie ekologicznych rozwiązań energetycznych zmieniają sytuację tego sektora. Optymalizacja wykorzystania nowych technologii i wzrost udziału energii odnawialnej wymaga działań edukacyjnych oraz upodmiotowienia mieszkańców, by umożliwić im aktywny udział w procesie zielonej transformacji. Zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu GRETA przeprowadził badania pilotażowe w społecznościach w całej Europie, aby ocenić potrzeby mieszkańców i opracować ramy, które pomogą społecznościom osiągnąć wyznaczone cele w zakresie zmniejszania emisji.
Wiele studiów przypadku
Studia przypadków przeprowadzone przez badaczy skupionych wokół projektu w Niemczech, Hiszpanii, we Włoszech, w Niderlandach oraz w Portugalii dotyczyły potrzeb zróżnicowanych społeczności. W ramach trzech z nich badacze projektu GRETA nawiązali współpracę z istniejącymi społecznościami energetycznymi. Na północny wschód od Bolonii, badacze projektu nawiązali współpracę ze spółdzielnią GECO, aby pomóc regionowi zamieszkiwanemu przez mieszkańców żyjących w ubóstwie. W Hiszpanii prace koordynowała spółdzielnia UR BEROA, która obsługuje stosunkowo zamożną dzielnicę zamieszkiwaną przez lepiej wykształconych mieszkańców. W ramach studium przypadku realizowanego w Portugalii badacze nawiązali współpracę ze spółdzielnią energetyczną Coopérnico – pierwszą taką jednostką w kraju. Badania koncentrowały się na zachowaniach mieszkańców zainteresowanych kwestią efektywności energetycznej. W Niderlandach realizowane są programy mające na celu rezygnację z gazu ziemnego do 2050 roku we wszystkich dzielnicach. Realizowane tam studium przypadku skupiało się na sposobach realizacji tej transformacji przez gminy i mieszkańców. W Niemczech badacze przyglądają się, w jaki sposób wirtualna społeczność korzystająca z aplikacji Earnest w mieście Darmstadt może zwiększyć zaangażowanie w proces transformacji energetycznej. Ostatnie studium przypadku zrealizowane w ramach projektu objęło całą Unię Europejską i dotyczyło popularności sieci autonomicznej mobilności elektrycznej. Ze względu na ciągły rozwój tych technologii, badania skupiały się na informacjach i danych przekazywanych przez ekspertów i decydentów, nie zaś na konsumentach.
Badania ankietowe
Badacze opracowali ogólnoeuropejską ankietę, aby uzyskać informacje na temat odczuć mieszkańców, przedsiębiorców i decydentów. Łącznie udało się zgromadzić blisko 10 000 odpowiedzi z 16 krajów. Oprócz międzynarodowej ankiety, zespół projektu GRETA zajął się gromadzeniem danych z publicznych i prywatnych zbiorów dotyczących energii, infrastruktury i społeczności. Wyniki pozwoliły badaczom zrozumieć, w jaki sposób mieszkańcy realizują działania w zakresie obywatelstwa energetycznego. Jak wyjaśnia Annika Wolff, koordynatorka projektu: „Dane zgromadzone w ramach badania ankietowego stanowiły podstawę prac, których celem było wskazanie różnych rodzajów osobowości obywateli energetycznych, od osób obojętnych na transformację po tych, którzy są bardzo aktywnymi orędownikami działań proekologicznych. Te modele obywateli energetycznych zostaną z czasem wykorzystane w ramach działań dotyczących energetyki opartych na współpracy z różnymi interesariuszami, które zaowocują opracowaniem innowacji i nowych usług cyfrowych”.
Wspólne opracowywanie wytycznych
Oprócz poznania obywateli energetycznych i ich podejść, zespół projektu GRETA wykorzystał zgromadzone dane do opracowania wytycznych, modeli i innych dokumentów ramowych, które mogą być wykorzystywane przez interesariuszy chcących sprzyjać działaniom na rzecz efektywności energetycznej. Materiały te obejmują szablony warsztatów, wskaźniki dotyczące społeczności, ścieżki transformacji i umowy zawierane z obywatelami energetycznymi. W ramach prac powstały wskaźniki oraz strategie transformacji dotyczące wszystkich studiów przypadku. W przypadku trzech inicjatyw badacze projektu GRETA wzięli udział w opracowywaniu umów. W ramach inicjatywy realizowanej we Włoszech umowa ta posłuży do opracowania klimatycznej umowy miejskiej dla Bolonii. Europa pozostaje na czele działań ukierunkowanych na osiągnięcie neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla w nadchodzącej dekadzie. Kluczem do realizacji tego celu są nowe technologie i zwiększanie udziału energii ze źródeł odnawialnych, jednak konieczne jest także aktywne zaangażowanie mieszkańców. Badając czynniki związane z obywatelstwem energetycznym, zespół projektu GRETA przyczynił się do osiągnięcia tego ambitnego założenia. Więcej informacji na temat projektu GRETA znajduje się tutaj.
Słowa kluczowe
GRETA, obywatelstwo energetyczne, spółdzielnia energetyczna, GECO, odnawialne źródła energii, zmiana zachowań, klimatyczna umowa miejska, UR BEROA, Coopérnico, społeczność energetyczna