Wypełnianie luki pomiędzy zdrowiem i zmianą klimatu
Zmiana klimatu jest powszechnie uznawana za jedno z najbardziej istotnych zagrożeń dla zdrowia ludzi w XXI wieku. Powiązanie tego zjawiska z badaniami nad zdrowiem jest nieodzowne dla opracowania strategii adaptacyjnych w celu skutecznego ograniczania zagrożeń dla zdrowia wynikających ze zmieniającego się klimatu, a także budowania systemów opieki zdrowotnej odpornych na skutki zmiany klimatu.
Wsparcie budowania interdyscyplinarnych sieci kontaktów
Celem zespołu finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu ENBEL(odnośnik otworzy się w nowym oknie) było zasypanie przepaści pomiędzy zmianą klimatu a badaniami nad zdrowiem poprzez koordynację projektów oraz wspieranie działań w zakresie adaptacji i zwiększania odporności. „Celem naszych prac było zdobycie danych na temat powiązań między klimatem i ochroną zdrowia w celu przekazania ich decydentom politycznym na szczeblu UE. Chcieliśmy to osiągnąć dzięki stworzeniu przestrzeni sprzyjających kontaktom między naukowcami zajmującymi się klimatem a badaczami skupionymi na zdrowiu”, podkreśla koordynatorka projektu Kristin Aunan. W ramach projektu ENBEL powstała platforma współpracy, która połączyła naukowców zajmujących się klimatem i badaniami nad zdrowiem biorących udział w 12 projektach(odnośnik otworzy się w nowym oknie) finansowanych przez Belmont Forum(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i Unię Europejską. Belmont Forum to konsorcjum międzynarodowych agencji finansujących badania, które zainicjowało wspólne wysiłki na rzecz wspierania transdyscyplinarnych badań na sześciu kontynentach dotyczących klimatu, środowiska i zdrowia. Inicjatywa ENBEL sprzyjała interdyscyplinarnemu dialogowi dzięki organizacji konferencji i warsztatów, ukierunkowanym kontaktom z decydentami w Europie i Afryce oraz strategicznie zaplanowanym działaniom uświadamiającym. Kluczowe znaczenie miało zestawienie wyników badań naukowych w celu wyciągnięcia kompleksowych wniosków dotyczących zagadnień związanych ze zdrowiem i klimatem.
Kluczowe wnioski i narzędzia dotyczące zmiany klimatu i zdrowia
Choć w ramach projektu ENBEL nie zostały przeprowadzone oryginalne badania, zespół zebrał wnioski z trwających i dotychczasowych projektów, aby na ich podstawie opracować wytyczne. Kluczowym wynikiem tych prac było stwierdzenie braku formalnej oceny działań adaptacyjnych, w szczególności w odniesieniu do oceny kosztów i korzyści gospodarczych oraz dowodów skuteczności w przypadku grup szczególnie wrażliwych. „Wypełnienie tych luk ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia opracowania opartych na dowodach wytycznych strategicznych i działań adaptacyjnych”, podkreśla Aunan. Ponadto zespół projektu ENBEL podkreślił konieczność wykorzystywania w systemach nadzoru nad chorobami i zdrowiem w Afryce danych środowiskowych i klimatycznych, aby skuteczniej analizować zagrożenia dla zdrowia i opracować skuteczne strategie wczesnego ostrzegania i adaptacji. Istotnym osiągnięciem projektu było stworzenie portalu ENBEL(odnośnik otworzy się w nowym oknie) – obszernej biblioteki zawierającej ponad 250 materiałów szkoleniowych na temat klimatu i zdrowia. Portal oferuje także arkusze informacyjne z badań, filmy, informacje strategiczne oraz narzędzia mające na celu budowanie potencjału. Spośród materiałów opracowanych w ramach projektu ENBEL 23 publikacje zostały umieszczone w Europejskim Obserwatorium Klimatu i Zdrowia oraz na innych platformach, co przełożyło się na zwiększenie ich dostępności i oddziaływania. Jedną z nich jest informacja na temat pożarów i zdrowia, która została przytoczona w sprawozdaniu Europejskiej Agencji Środowiska za 2024 rok(odnośnik otworzy się w nowym oknie).
Współpraca Europy i Afryki
Wśród najbardziej wymiernych rezultatów projektu ENBEL jest utworzenie sieci CHANCE(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Climate & Health Africa Network for Collaboration and Engagement). Organizacja skupia badaczy, naukowców, organizacje pozarządowe i decydentów w celu wymiany wiedzy i opracowywania nowych pomysłów. Dzięki wspieraniu współpracy, sieć CHANCE umożliwia rozwój projektów badawczych i wspomaga wdrażanie działań opartych na danych w celu ochrony zdrowia publicznego w Afryce. Ponadto tworzy także platformę ciągłej współpracy, która wspiera badania i realizację działań na różnych kontynentach.