Technologie o niskim wpływie środowiskowym przyspieszają poszukiwania kluczowych surowców
Europa jest w trakcie przechodzenia na niskoemisyjną gospodarkę cyfrową, która jest zależna od surowców krytycznych (CRM)(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Takie surowce, w tym lit, kobalt, nikiel, gal, bor, wolfram i wiele innych, zostały oznaczone jako krytyczne ze względu na ich znaczenie gospodarcze i ryzyka związane z łańcuchem dostaw. W miarę europejskich postępów w tym zakresie konieczne jest budowanie zaufania publicznego i zabezpieczenie dostępu do surowców krytycznych przy minimalnych szkodach dla środowiska. Projekt AGEMERA(odnośnik otworzy się w nowym oknie) finansowany ze środków UE poczynił istotne postępy w obu tych obszarach.
Lokalizacje testowe do mapowania systemów mineralnych
W ramach projektu AGEMERA wypróbowano innowacyjne technologie poszukiwawcze w Finlandii, Bośni i Hercegowinie, Hiszpanii, Bułgarii, Polsce i Zambii. Miejsca te wybrano, aby przyspieszyć poszukiwania CRM i zademonstrować innowacyjne, nieinwazyjne metody eksploracji w różnych warunkach. Równolegle prowadzono prace geologiczne w terenie i opracowywano doskonalsze modele systemów mineralnych w celu lepszego zrozumienia podpowierzchni w każdej lokalizacji. Badania w Finlandii zwiększyły wiedzę na temat występowania kobaltu na obszarach znanych z orogenicznych systemów złota. W Bośni i Hercegowinie projekt dotyczył złóż boksytu, które mogą zawierać metale ziem rzadkich (REE)(odnośnik otworzy się w nowym oknie). W Hiszpanii skupiono się na wolframie, a Bułgarii projekt zajął się złożonymi geologicznie systemami porfirowymi o wysokim potencjale CRM. W Polsce poszukiwano kobaltu, molibdenu i wanadu, wypróbowując technologie w dojrzałych obszarach wydobycia miedzi i srebra. W Zambii, która jest kluczowym partnerem UE w Afryce, projekt AGEMERA skupiał się na licie i manganie.
Najnowocześniejsze nieinwazyjne technologie eksploracji
W ramach projektu przetestowano trzy rodzaje technologii: pasywne metody sejsmiczne, systemy wykorzystujące drony oraz radiografię mionową. Pasywne metody sejsmiczne wykorzystują drgania tła do obrazowania podziemnych struktur. Spośród testowanych pasywnych technik sejsmicznych najbardziej skuteczna okazała się być eliptyczność fali Rayleigha (RWE)(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Drony wyposażone w czujniki magnetyczne i elektromagnetyczne umożliwiły zespołowi projektu AGEMERA zbieranie danych z powietrza. Takie podejście jest szczególnie przydatne w obszarach, gdzie dostęp jest utrudniony ze względu na ukształtowanie terenu lub roślinność. Miony to cząstki subatomowe, które nieustannie bombardują naszą planetę z kosmosu. Dzięki swojej wysokiej energii mogą przenikać głęboko pod powierzchnię ziemi. Zjawisko to wykorzystuje radiografia mionowa. „Podobnie jak promieniowanie rentgenowskie pokazuje wnętrze ciała, miony mogą być wykorzystywane do wykrywania różnicy w gęstości skał, pomagając branży w znajdowaniu pustych przestrzeni, uskoków i gęstych skupisk rudy” — zauważa koordynator projektu Jari Joutsenvaara. Jak dodaje: „w ramach projektu AGEMERA, oprócz innowacji w zakresie sensorów, opracowano również platformę cyfrową wspieraną przez AI, która łączy wszystkie źródła danych projekt w pojedyncze, dostępne środowisko sieciowe”.
Budowanie zaufania publicznego
Publiczne postrzeganie dzisiejszego górnictwa często jest przestarzałe i ograniczone. Niektóre z miejsc badanych w ramach projektu AGEMERA mają długą historię wydobycia minerałów, które spowodowały szkody dla środowiska. Biorąc pod uwagę skalę transformacji gospodarczej w Europie, ważne jest, aby edukować i podnosić świadomość społeczną na temat nowoczesnych priorytetów i technologii górniczych, a zwłaszcza ich roli w drodze do zielonej i cyfrowej transformacji. Właśnie dlatego w ramach projektu AGEMERA przeprowadzono szeroko zakrojoną kampanię informacyjną i uświadamiającą, która dotrze do 5 000 000 obywateli do 2030 roku. Dzięki zajęciom uniwersyteckim, warsztatom, seminariom i spotkaniom z interesariuszami projekt AGEMERA poczynił postępy w zwiększaniu świadomości społecznej. Godnym uwagi osiągnięciem projektu jest gra online poważnie traktująca kwestię CRM(odnośnik otworzy się w nowym oknie), która potencjalnie może dotrzeć do wielu osób. Dzięki tym działaniom projekt AGEMERA pomógł obywatelom zrozumieć znaczenie CRM w nowoczesnej gospodarce, czym przyczynił się do zwiększenia zaangażowania publicznego. Tym samym, projekt AGEMERA, wykorzystując swoje techniczne i społeczne innowacje, przyspiesza europejską transformację gospodarczą skoncentrowaną na CRM.
