Szybkie oznaczenia immunologiczne izoflawonów
Menopauza i jej efekty, łącznie z możliwą utratą gęstości kości, są źródłem niepokoju dla wielu kobiet. Jedną z opcji leczniczych jest hormonalna terapia zastępcza, ale niektóre kobiety wybierają bardziej naturalny sposób i włączają do swojej diety naturalnie występujące fitoestrogeny. Są one obecne w dużych ilościach w produktach sojowych, ale znajdują się też w wielu innych pokarmach, jak np. banany. Jednakże do dzisiaj informacje o ich skuteczności miały charakter anegdotyczny. Celem programu PHYTOS, finansowanego przez UE, było udowodnienie, że izoflawony, rodzaj fitoestrogenów, mogłyby zapobiegać osteoporozie u kobiet po menopauzie. W trzech krajach europejskich przeprowadzono rozbudowane, wieloośrodkowe badania kontrolowane. W ramach badania pracownicy Uniwersytetu Helsińskiego skupili się na biochemicznych aspektach opracowania czułej i rzetelnej metody oznaczania jednego z izoflawanów, ekwolu. Ekwol może wywierać istotny wpływ fizjologiczny na szkodliwe skutki menopauzy. W badaniach tego typu ogromna ilość danych znajduje się w ośrodkach rozrzuconych na dużym obszarze geograficznym. Dlatego też ważne jest, aby procedury oznaczenia można było wykonać szybko i dokładnie za pomocą rutynowego wyposażenia laboratorium. Przed tymi badaniami techniką stosowaną ze względu na czułość była chromatografia gazowa/spektrometria mas (GCMS), która jest droga i kłopotliwa. Zespół badawczy w Helsinkach zajął się opracowaniem czasowo rozdzielczego testu immunofluorescencyjnego (ang. TR FIA, time-resolved fluoroimmunoassay). Testy immunologiczne są metodami o dużej wydajności, w których wykorzystywane jest rutynowe wyposażenie laboratorium. Metoda opierała się na sprzęgnięciu izoflawonu z surowiczą albuminą wołową i zastosowania rezultatu jako antygenu do immunizacji królików. Użyto radioaktywnego znacznika, chelatu europu, a następnie przeprowadzano test immunologiczny z zastosowaniem osocza lub moczu. Metoda oparta na osoczu dała wyniki o wysokiej specyficzności. W przypadku badania moczu wystąpiło przecenienie, ale można było użyć wzoru korekcyjnego. Komercyjne zastosowanie tych wyników mogłoby mieć duży potencjał. W zakresie tego badania rezultat umożliwia uproszczenie badań wpływu fitoestrogenów na organizm ludzki. Metody te można również zastosować w szerokim zakresie badań, w których wymagane są testy biochemiczne.
