Podstawy gospodarki komórkowej
Aktywacja genów prowadząca do wytwarzania białek jest procesem bardzo zawiłym: gen musi zostać włączony we właściwym czasie w stosunku do innych procesów toczących się w komórce. Jeden drobny brak koordynacji prowadzi do genetycznej i biochemicznej anarchii, o której daje znać początek choroby. W finansowanym przez UE projekcie MNRGN do badania wybrano pewien typ leukocytów obecnych w mózgu, mianowicie komórki glejowe, oraz sposób, w jaki wytwarzają one białka. Uważa się, że komórki te odgrywają istotą rolę w chorobach zwyrodnieniowych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona, a także w normalnym procesie starzenia się. Uwalniając toksyny, mogą one wywołać chaos i uniemożliwić przesyłanie sygnałów w mózgu. Wewnątrz wszystkich komórek, w tym glejowych, istnieją receptory jądrowe (NR, nuclear receptors), które mogą wykrywać obecność niektórych hormonów i innych cząstek. Jako takie odpowiadają one za regulację pewnych genów związanych z rozwojem, równowagą wewnętrzną i metabolizmem komórki, a tym samym całego organizmu. Aby dokładnie ustalić, jak w tych komórkach działa DNA w połączeniu z receptorami jądrowymi, wykorzystano dwie zaawansowane technologie. W celu zanalizowania organizacji chromosomu w toku codziennych procesów komórkowych posłużono się wychwytywaniem konformacji chromosomu. Wysoce wydajne badania przesiewowe interakcji białko-DNA pomagają w dopasowaniu białek do kodujących je genów. Dotychczasowe wyniki projektu są bardzo zachęcające. Precyzyjnie ustalono położenie i funkcję wielu badanych genów. Pewne rozczarowanie przyniósł fakt, że system hodowli komórek mikrogleju nie był spójny. W przyszłych badaniach naukowcy uczestniczący w projekcie MNGRN mają zamiar zająć się rozwojem komórek tłuszczowych. Hodowla w pełni dojrzałych komórek tłuszczowych umożliwi dalszą analizę kaskad wzajemnie powiązanych ścieżek genowych oraz wszystkich elementów DNA i RNA biorących udział w wytwarzaniu białek. Geny – ich sprawne lub wadliwe działanie – są podstawowym czynnikiem rozwoju takich chorób jak nowotwory, a także pogarszania się stanu organizmu, w tym starzenia się. Dlatego wyniki opisanych badań mogą naprawdę okazać się bardzo istotne.
