Bardziej zrównoważone zarządzanie obszarami morskimi
W morzach znajduje się nieprzebrana ilość siedlisk, będących podstawą funkcjonowania licznych branż morskich. Wyzwanie, przed jakim stoją specjaliści ds. zarządzania obszarami morskimi, polega na znalezieniu równowagi między sprzecznymi interesami dotyczącymi gospodarczej eksploatacji, rozwoju ekologicznego i ochrony środowiska naturalnego. W ramach projektu MESMA (Monitoring and evaluation of spatially managed areas), finansowanego ze środków UE, opracowano zintegrowane narzędzia do zarządzania, w tym modele koncepcyjne i wytyczne, pomagające w monitorowaniu, ocenie i wdrażaniu zarządzanych przestrzennie obszarów morskich. Partnerzy projektu postanowili opracować innowacyjne metody i zintegrowane strategie dla władz państwowych i lokalnych oraz innych organów. Metody te wykorzystano przy podejmowaniu decyzji na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim, dotyczących zrównoważonego rozwoju europejskich mórz. Prace rozpoczęto od przeprowadzenia obszernego przeglądu metod zarządzania europejskimi obszarami morskimi oraz utworzenia katalogu ponad 60 siedlisk morskich. Zgromadzone dane wykorzystano do opracowania modelu analitycznego, który przetestowano w dziewięciu laboratoriach studiów przypadków, by mogły stać się podstawą do ogólnoeuropejskich analiz. Ramy te koncentrowały się na aspektach ekologicznych, jak i zarządczych obszarów zarządzanych przestrzennie. Pomogły one w ocenie efektywności istniejących i proponowanych środków zarządzania. Innym aspektem projektu było zebranie różnych wcześniej opracowanych narzędzi do planowania przestrzennego na obszarach morskich. Konsorcjum przygotowało też podręcznik przedstawiający krok po kroku procedurę analizy monitorowania i oceny obszarów zarządzanych przestrzennie. Prototypową wersję elektroniczną modelu i podręcznika można znaleźć tutaj. Owocem projektu MESMA będzie stworzenie skutecznych ram oraz zestawu narzędzi do monitorowania i oceny dla władz krajowych i regionalnych. Wyniki projektu wspomogą dialog między zainteresowanymi stronami na temat zrównoważonej eksploatacji zasobów środowiska morskiego.
Słowa kluczowe
Zrównoważone zarządzanie, Europa, obszary morskie, MESMA, siedliska morskie, planowanie przestrzenne