Linia genetyczna ujawnia podatność na infekcje wirusowe
Wirusem opryszczki pospolitej 1 (HSV-1) zwykle zarażają się małe dzieci w wieku od sześciu miesięcy do sześciu lat. Niekiedy infekcji ulegają także dorośli, ale w dużo mniejszej liczbie, a sama infekcja zwykle przebiega u nich bezobjawowo. W rzadkich przypadkach rozwija się opryszczkowe zapalenie mózgu (HSE). Może ono wystąpić w dowolnym wieku, a charakteryzuje się poważnym stanem zapalnym i zniszczeniem komórek na skutek replikacji wirusa. Ponieważ dzieje się tak głównie we wczesnych latach życia, dziecięce HSE jest prawdopodobnie powikłaniem pierwotnego zakażenia wirusem HSV-1. Mimo że obecnie HSE leczy się acyklowirem, pacjenci doświadczają następstw neurologicznych, nawet tak poważnych jak upośledzenie umysłowe. W projekcie "Analiza genetyczna wirusa opryszczkowego zapalenia mózgu (HSE) u dzieci" (Novelpid) postawiono hipotezę, że część dzieci chorych na HSE charakteryzuje się podatnością genetyczną oraz pierwotnymi niedoborami odporności, szczególnie na wirus HSV-1. W związku z tym za cel przyjęto przeprowadzenie wnikliwej analizy genetycznej, aby rzucić światło na etiologię HSE. Badania epidemiologiczne wykazały liczne przypadki pokrewieństwa wśród chorych na HSE, co przemawia za słusznością koncepcji, że w występowaniu choroby mają udział czynniki genetyczne. Dlatego identyfikacja genu lub genów zaangażowanych w "uruchamianie" HSE u dzieci może poszerzyć naszą wiedzę o procesie chorobowym i daje nadzieję na poprawę rokowania u tych pacjentów. Badania pozytywnie zweryfikowały hipotezę, gdy u chorych na HSE rozpoznano dwie pierwsze etiologie genetyczne – niedobory UNC93B i TLR3. Mutacje genetyczne powodują tutaj szczególną podatność na HSE. Poszukując przyczynowego genu (lub genów), zespół przyjął dwufazowe podejście: Najpierw, aby wykryć defekty komórkowe, zastosowano podejście oparte na genach kandydujących. Wobec ich nieobecności przeprowadzono szerokie badania powiązań genomowych u spokrewnionych rodzin. Badając ludzkie geny, układ odpornościowy i molekularne podłoże HSE, zespół projektu Novelpid odkrył, że chore na HSE osoby z niedoborem UNC93B i TLR3 mają wspólny fenotyp komórkowy, polegający na upośledzonym wytwarzaniu interferonów (IFN) typu I. W rezultacie skierowano uwagę na szczególny szlak UNC93B-TLR3-IFN jako związany z odpornością na HSE. W tym projekcie po raz pierwszy opisano niedobór autosomalny dominujący, który prowadzi do podatności na HSE.
