Toksyczność zanieczyszczeń przemysłowych
Dioksyny chlorowane, bifenyle polichlorowane i inne związki dioksynopodobne (DLC) to zanieczyszczenia przemysłowe, o których wiadomo, że są szkodliwe dla człowieka. Aktualnie stosowane testy toksyczności tych związków wykorzystują przestarzałe markery toksyczności po podaniu doustnym, brakuje też metod badania toksyczności ogólnoustrojowej. Finansowany ze środków UE projekt SYSTEQ miał na celu opracowanie równoważników toksyczności ogólnoustrojowej (TEQ) do stosowania w badaniach toksykologicznych oraz zidentyfikowanie nowych biomarkerów toksyczności. Celem prac było także określenie różnic w TEQ u ludzi oraz u zwierząt doświadczalnych. Porównanie wskaźników TEQ dla podania doustnego i ogólnoustrojowego, opartych na ekspresji kilku genów w odpowiedzi na obecność toksyny, ujawniło brak istotnych różnic w przypadku DLC. W efekcie zespół uznał, że w tym wypadku wytyczne nie wymagają aktualizacji. Po przeprowadzeniu szeroko zakrojonego badania wysokoprzepustowego wykryto nowy biomarker, który mógłby posłużyć za TEQ — jest to gen o nazwie AHRR. Badanie potwierdziło także, że gen CYP1A1 pozostaje najbardziej skutecznym biomarkerem dla toksyn w organizmie. Uczeni porównali także biomarkery TEQ u ludzi i różnych zwierząt laboratoryjnych. Ludzie okazali się generalnie bardziej wrażliwi na DLC niż zwierzęta, co sugeruje, że skuteczność TEQ opartych na badaniach na zwierzętach była przeceniana. Projekt SYSTEQ wniósł istotny wkład w zrozumienie toksyczności DLC u ludzi. Choć wyniki omawianych badań wskazują, że toksyczność DLC była zasadniczo przeszacowywana, zgromadzone informacje pomogą udoskonalić światowe normy dotyczące TEQ.
