Drzewo genealogiczne drzewa oliwnego
Drzewo oliwne, Olea europaea, odegrało istotną rolę nie tylko w rolnictwie, ale także w kulturze antycznej i współczesnej. Drzewo oliwne, uprawiane dla owoców i oleju z nich czerpanego, przeszło okres aklimatyzacji dawno temu i od tamtej pory rozprzestrzeniło się z regionu Morza Śródziemnego do wszystkich zakątków świata. Jednakże, wykorzystując grę słów, dokładne korzenie drzewa nie są dobrze znane. Celem projektu "Historyczna genomika śródziemnomorskiego drzewa oliwnego" (Genolive), który uzyskał dofinansowanie w ramach stypendium Marie Curie, było pogłębienie wiedzy na temat przeszłości drzewa oliwnego lub innymi słowy stworzenie genealogii drzewa oliwnego. W celu odróżnienia gatunków, które ponownie skolonizowały region Morza Śródziemnego po ostatnim okresie lodowcowym oraz tych, które powstały w wyniku udomowienia, zastosowano metodę sekwencjonowania genetycznego. Badacze szczególną uwagę poświęcili DNA znajdującemu się w chloroplastach (cpDNA) gatunków zlokalizowanych w całym obszarze Morza Śródziemnego. Uzyskane w ten sposób genomy i zbiory danych genomicznych poddano analizie, która ujawniła wysokie poziomy zróżnicowania pomiędzy roślinami pochodzącymi z Maroka i południowej Hiszpanii oraz z regionu Morza Egejskiego i Lewantu, włączając Cypr. Dowody wskazały Lewant jako miejsce pochodzenia pierwszych uprawianych drzew oliwnych. Dane uzyskane z projektu rzucają również światło na to, jak drzewo oliwne przewędrowało do Australii, gdzie posiada status gatunku inwazyjnego. Dodatkowo opracowano markery genetyczne, które mogą zostać wykorzystane do określenia źródła oliwy z oliwek zakupionej na lokalnym rynku. Ponadto sformułowano zalecenie dotyczące gromadzenia i ochrony materiału genetycznego pochodzącego z dzikich drzew oliwnych z regionu Morza Śródziemnego, zanim zostanie utracony na zawsze.
