Terapia wymiany enzymów wkracza do kliniki
Alfa-mannozydoza jest rzadką chorobą genetyczną powodowaną niedoborem alfa-mannozydazy, enzymu potrzebnego do rozkładu cukrów w komórce. Choroba objawia się postępującym upośledzeniem umysłowym, nieprawidłowościami szkieletu i nawracającymi infekcjami. Obecnie za najbardziej obiecującą metodę leczenia tego typu lizosomalnych chorób spichrzeniowych uważa się terapię wymiany enzymów (ERT), polegającą na wprowadzeniu enzymu do organizmu pacjenta poprzez krwiobieg. Multidyscyplinarny projekt "W kierunku opracowania skutecznej terapii wymiany enzymów w leczeniu alfa-mannozydozy" (HUE-MAN) utorował drogę ku stworzeniu skutecznej metody leczenia pacjentów z alfa-mannozydozą przy pomocy ERT. Wcześniej zdobyte dane pochodzące z modeli mysich choroby pozwoliły naukowcom poczynić znaczące postępy w pracach nad procedurami leczniczymi. Jednym z ważnych osiągnięć projektu było stworzenie czułego testu sprawności neuromotorycznej, który jednoznacznie potwierdził przydatność modelu zwierzęcego na przedklinicznym etapie badań nad alfa-mannozydozą. Umożliwił też monitorowanie niewielkich zaburzeń neuromotorycznych. Ponadto, badanie ujawniło wcześniej niedostrzeganą rolę czynników epigenetycznych przyczyniających się do rozwoju choroby. Dzięki zbadaniu cech klinicznych i diagnostycznych dużej grupy pacjentów, uczestnicy projektu mogli określić, które parametry są niezbędne dla powodzenia terapii ERT. Zoptymalizowano też wytwarzanie enzymu rekombinowanej formy alfa-mannozydozy (LAMAN) oraz przebadano dawkowanie i sposób podawania na etapie przedklinicznym. Skuteczność ERT w modelu zwierzęcym potwierdzono na drodze analiz biochemicznych i histologicznych różnych tkanek. Podsumowując, projekt HUE-MAN pozwolił zgromadzić wiele informacji na temat cech alfa-mannozydozy, przygotować grunt pod produkcję enzymu na dużą skalę oraz opracować przedkliniczne i kliniczne procedury lecznicze. A co najważniejsze, naukowcy znaleźli lek na alfa-mannozydozę.
