Zarządzanie skutkami zanieczyszczeń chemicznych Zdolność zarządzania katastrofami związanymi z przypadkami skażenia i ich skutkami była tematem projektu finansowanego ze środków UE. Działania zaowocowały między innymi opracowaniem technologii czujników i przyjaznym dla użytkownika przewodnikiem zarządzania kryzysowego. Zmiana klimatu i środowisko © Thinkstock W projekcie "Dynamiczne wykrywanie katastrofalnych skażeń chemicznych i modelowanie prognostyczne ich rozprzestrzeniania się i skutków ekologicznych" (Ecodis) opracowano technologie czujników do monitorowania fizykochemicznej reaktywności i skutków biologicznych organicznych i nieorganicznych gatunków zanieczyszczających w systemach wodnych. Partnerzy projektu zastosowali te technologie w badaniu krótko- i długoterminowego stanu chemicznego i biologicznego ekosystemów wodnych w następstwie katastrof związanych z przypadkami skażenia. Aby zrealizować zamierzenia projektu, wykorzystano zintegrowane podejście składające się z czterech blisko powiązanych i współzależnych sekcji. Pierwsza z nich wymagała opracowania technologii czujników dynamicznych do analizy specjacji polutantów oraz skutków ekotoksykologicznych. Zostały one scharakteryzowane i skierowane do analizy specjacji organicznych i metalowych polutantów w warunkach klęski. Na drugą sekcję składały się działania na rzecz określenia biodostępności dynamicznej i skutków toksykologicznych gatunków zanieczyszczających. Na tym etapie przeprowadzono badania w zakresie bioprzyswajalności i opracowano fizjologiczne modele biokinetyczne do określania potencjału bioakumulacyjnego w różnych typach tkanki biologicznej. W wyniku działań zrealizowanych w ramach trzeciej sekcji powstał model czasowego rozprzestrzeniania się polutantów i ryzyka w ekosystemach wodnych na skalę zbiornika. W czwartej sekcji skupiono się na pomiarach i zarządzaniu danymi uzyskanymi z miejsca klęski oraz przygotowaniem dynamicznej oceny ryzyka. Wyniki projektu Ecodis dostarczyły fundamentalnej wiedzy naukowej, technologii do monitorowania in situ, a także przyjaznego dla użytkownika przewodnika dla osób zarządzających sytuacjami kryzysowymi. Czujniki i próbniki in situ opracowane przez zespół projektu mogą mierzyć zmiany w stężeniu gatunków zanieczyszczających w warunkach klęski, podczas gdy stworzone modele oferują ważne opisy rozprzestrzeniania się polutantów w akwenie wodnym w następstwie katastrofy. Ogólnie innowacyjne podejście projektu i rozwinięte koncepcje teoretyczne mogą również usprawnić działania podjęte natychmiast po nastąpieniu potencjalnie niebezpiecznej katastrofy związanej z przypadkami skażenia.
