Zrozumienie, w jaki sposób nasz mózg postrzega przestrzeń
Zdolność odnajdywania się w przestrzeni zawdzięczamy występującej u ssaków specjalnej sferze kory mózgowej znanej jako kora śródwęchowa. Informacje dotyczące przestrzeni, kierunku i miejsca przeznaczenia przetwarzane są w wyspecjalizowanych neuronach zwanych komórkami siatkowymi. Odkryto, że komórki te – które przedstawiają pola aktywowane w określonej przestrzeni z powtarzalnością w regularnych odstępach – stopniowo zwiększają aktywność wzdłuż osi grzbietowo-brzusznej. Dalsza wnikliwa analiza tej mapy nerwowej była tematem projektu finansowanego przez UE "Przestrzenne odwzorowanie w układzie nerwowym kory śródwęchowej" (Entorhinal Circuits). Dokładniej rzecz biorąc, naukowcy przyjęli hipotezę, zgodnie z którą topograficzne rozszerzenie komórek siatkowych następowało równolegle ze zmianami we właściwościach komórkowych, a zwłaszcza pod wpływem prądu (Ih), który przebiegał przez kanały aktywowane przez hyperpolaryzację bramkowane przez cykliczne nukleotydy (HCN). Wykorzystując zwierzęta transgeniczne po usunięciu metodą knockoutu białka przezbłonowego HCN1 w przodomózgowiu, badacze odkryli, że HCN1 moduluje właściwości komórek siatkowych, zwłaszcza rozmiar i rozmieszczenie pól siatki. Odkrycie to wyraźnie wskazuje, że HCN1 ma zasadnicze znaczenie dla odwzorowywania przestrzennego w układzie nerwowym kory śródwęchowej. Sugeruje to również, że podczas nawigacji opartej na samodzielnym ruchu, prąd przepływający przez HCN1 odpowiada za transformację sygnałów ruchowych do pól aktywowanych w określonej przestrzeni. Wyniki badania Entorhinal Circuits oferują wyjątkową wiedzę na temat pewnych fundamentalnych zasad budowy neuronalnej i działania mikroukładu w korze mózgowej ssaków. Uzyskana w ten sposób wiedza być może rzuci światło na rolę kory śródwęchowej w rozmaitych chorobach nerwowych, takich jak choroba Alzheimera czy schizofrenia.