Przeszczep wysp trzustkowych w leczeniu cukrzycy
Cukrzyca typu 1 to choroba autoimmunologiczna, w której dochodzi do zniszczenia wytwarzających insulinę komórek beta w trzustce. Jako że insulina jest niezbędna do trawienia cukrów do glukozy, jej konsekwencją są poważne zaburzenia w wytwarzaniu energii. Przeszczep wysp trzustkowych jest obiecującą alternatywą do podawania insuliny, ale ograniczeniami tej metody jest konieczność immunosupresji i brak tkanki do przeszczepu. Finansowane przez UE badanie "Microencapsulation of islets within functionalized peg hydrogel" (DMIOL) pomogło opracować metodę izolowania przeszczepianych wysp w celu ochrony przed atakiem układu immunologicznego. Metoda polega na zamknięciu wysp w czynnościowe powłoki hydrożelowe z PEG. Te powłoki będą stanowić barierę mechaniczną dla komórek odpornościowych, lecz będą przepuszczać wodę i substancje odżywcze. Aby przeprowadzić fotopolimeryzację hydrożelu z PEG naukowcy opracowali model matematyczny do kontroli grubości i przenikalności membrany. Następnie przeprowadzili funkcjonalizację uzyskanych powłok różnymi cząsteczkami. Powlekanie membrany peptydem-1 przypominającym glukagon lub innym czynnikiem insulinotropowym miało na celu zmniejszenie liczby wymaganych do przeszczepu wysp. Oprócz peptydów do powlekania hydrożeli z PEG stosowano mezenchymalne komórki macierzyste lub regulatorowe limfocyty T, zapewniające miejscową immunosupresję. Czynności wysp otoczonych powłoką hydrożelową były zachowane, co potwierdzono w badaniach zawartości insuliny i żywotności komórek. Następnym etapem badań projektu DMIOL jest przetestowanie tych wysp w mikrokapsułkach na większych ssakach, zwierzętach z rzędu naczelnych, a na końcu na ludziach. Dzięki tej metodzie będzie możliwy przeszczep bez konieczności stosowania leczenia immunosupresyjnego, co będzie wartościową, alternatywną metodą leczenia cukrzycy.
Słowa kluczowe
Wyspa trzustkowa, przeszczep, cukrzyca, insulina, hydrożel, immunosupresja, PEG, fotopolimeryzacja
