Kolejne spojrzenie na efekty diety śródziemnomorskiej
Wszystko wskazuje na to, że idea, zgodnie z którą "jesteś tym, co jesz", zyskuje coraz większe poparcie naukowców. W projekcie "Charakterystyka oddziaływania diety śródziemnomorskiej na dysfunkcję śródbłonkową" (Endomed) przyjrzano się tylko jednemu ważnemu czynnikowi związanemu z dietą, wadliwemu działaniu wewnętrznej wyściółki naczyń krwionośnych. Kiedy śródbłonek naczynia krwionośnego funkcjonuje normalnie, wykonuje szereg niezbędnych procesów regulacyjnych. Obejmują one regulację krzepliwości krwi, wspomaganie układu odpornościowego, kontrolowanie objętości płynnej i zagęszczenie elektrolitów. Dysfunkcja śródbłonkowa oznacza, że co najmniej jedna z tych funkcji została przerwana lub obniżona. Zespół Endomed przyjrzał się zwłaszcza skutkom metabolizmu poposiłkowego kwasów tłuszczowych w typowej diecie śródziemnomorskiej – w okresie po posiłku – pod kątem rozwoju chorób zapalnych, takich jak cukrzyca typu II lub choroba serca. Członkowie projektu dowiedli, że typy tłuszczy spożywczych mogą nawet wpływać na ekspresję genów w krwinkach jednojądrzastych krwi obwodowej (PBMC). W określonych warunkach, PBMC mogą odpowiadać za wydzielanie cytokin prozapalnych. Wygląda na to, że zmiany w ekspresji genów spowodowane są oddziaływaniem różnych kwasów tłuszczowych na PBMC oraz na różne tkanki i narządy, które uwalniają szereg hormonów, jak również cytokiny. Zespół projektu Endomed skupił się na szlakach angażujących jądrowy czynnik transkrypcyjny NF-kappaB, receptor aktywowany proliferatorami peroksysomów alfa (PPARa) oraz kompleks oksydazy fosforanu dinukleotydu nikotynoamido-adeninowego (NADPH), z których wszystkie powiązane są ze stanem zapalnym. IL1B to silnie działająca cytokina prozapalna uwalniana u pacjentów chorych na cukrzycę typu II, regulowana na przykład przez NF-kappaB. Wstępne wyniki wykazały, że szlaki angażujące czynniki prozapalne mogą być w zróżnicowany sposób regulowane w górę przez różnego typu tłuszcze w diecie. Regulacja w górę genów odpowiedzialnych za te cząsteczki sugeruje, że tłuszcze wielonienasycone (PUFA) i MUFA mogą wzbudzać poposiłkową reakcję zapalną przed wzrostem produkcji reaktywnych gatunków tlenowych (ROS). Kolejny front badania Endomed dotyczył czynności monocytów, rodzaju PBMC, in vivo. Badaniom pod kątem ekspresji genów poddano PBMC uzyskane od zdrowych i otyłych osób. Tym razem celowano w inne geny kandydujące związane z zapaleniem, metabolizmem lipidów i szlakami stresu oksydacyjnego. Dane uzyskane na podstawie tych badań mogą być zastosowane do sporządzenia wytycznych żywieniowych dla społeczeństwa w celu obniżenia występowania cukrzycy typu II i chorób serca. Pacjenci cierpiący z powodu zaburzeń przemiany materii mogą także skorzystać z modyfikacji całkowitego przyjmowania tłuszczy, a także rodzaju konsumowanych tłuszczy.