Nowe aspekty zespołu stresu pourazowego
PTSD odnosi się do zaburzenia lękowego wywoływanego przez rozmaite psychologicznie traumatyczne doświadczenia. Jest to najbardziej powszechne związane z wojną zaburzenie psychiczne dotykające weteranów walk i inne osoby narażone na stres wojenny. Zamierzeniem finansowanego ze środków UE projektu "Psychobiologia zespołu stresu pourazowego" (PBPTSD) było zrozumienie charakterystyki, podtypów i czynników ryzyka PTSD, w celu ulepszenia diagnostyki i profilaktyki tego zaburzenia. Partnerzy projektu ocenili odpowiednie parametry psychologiczne, biochemiczne, endokrynologiczne, genetyczne, fizjologiczne i antropometryczne w różnych grupach badanych płci męskiej. Badanie obejmowało pacjentów z PTSD związanym ze strefą wojenną, pacjentów z remisją, osoby narażone na działania wojenne niecierpiące na PTSD oraz osoby zdrowe do badań kontrolnych. W psychologicznej części badania uczestniczyły również kobiety. Pomiary biologiczne zostały przeprowadzone na osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (HPA) i obejmowały receptor kortyzolowy i jego polimorfizm genowy, antropometrię, skład ciała, stan lipidów, insulinooporność, a także zaburzenia snu (koszmary senne). Wyniki wykazały, że funkcje neurokognitywne, samokontrola i wyższe funkcje wykonawcze są niższe w grupie osób z PTSD. Cechy te zdawały się definiować indywidualną odporność w sytuacjach ekstremalnego stresu. Co więcej, wyższy poziom inteligencji i funkcjonowania pamięci okazały się głównymi czynnikami neurokognitywnymi chroniącymi przed wystąpieniem PTSD po traumatycznym zdarzeniu. Podsumowując, odkrycia PBPTSD sugerują, że podczas oceny czynników ryzyka należałoby uwzględniać cechy charakteru i funkcje neurokognitywne. Badanie PBPTSD ujawniło nowe zmienne psychologiczne i biologiczne, które przyczyniają się do występowania PTSD i mogą być wykorzystywane do efektywnego wykrywania choroby. Oczekuje się, że wdrożenie tych zmiennych do programu oceny ryzyka pozwoli przewidywać prawdopodobieństwo wystąpienia PTSD.
