Promieniotwórcze skażenie popiołu odpadowego
Do wytwarzania energii potrzebne są duże naturalne złoża węgla, ale niezależnie od jego rodzaju czy pochodzenia, węgiel zawsze będzie zawierał pewną ilość naturalnie występujących radionuklidów. Proces spalania prowadzi do koncentracji radioaktywnych materiałów zarówno w popiele lotnym, jak i popiele dennym. Popiół lotny powstaje w trakcie spalania i składa się z drobnych cząsteczek, które podnoszą się razem z gazami spalinowymi. Popiół denny powstaje w piecu lub spalarni z niepalnych pozostałości procesu spalania. Popiół lotny wykorzystuje się w produkcji materiałów budowlanych, takich jak cement czy pustaki żużlobetonowe. Popiół denny jest traktowany jako odpad i wyrzuca się go do specjalnych odpadowych zbiorników wodnych lub wykorzystuje w gruntach nasypowych na placach budowy. Również ruda glinu zawiera pewne ilości naturalnych materiałów promieniotwórczych, a produkcja tlenku glinu może prowadzić do znaczącego wzrostu zawartości naturalnie występujących materiałów promieniotwórczych w odpadach (chodzi przede wszystkim o czerwony szlam). Odpady te wyrzuca się zazwyczaj do zbiorników odpadowych znajdujących się w pobliżu zakładu albo wykorzystuje w gruntach nasypowych. Naukowcy uczestniczący w finansowanym ze środków UE projekcie Intailrisk oszacowali zagrożenie dla środowiska i zdrowia publicznego stwarzane przez radionuklidy znajdujące się w odpadach pochodzących z elektrowni węglowych i zakładów przetwarzania aluminium w krajach Bałkanów Zachodnich. Przeprowadzono analizę zagrożenia związanego z odpadami i zbadano, jak najlepiej wykorzystać przetworzony materiał, mając na uwadze czynnik ryzyka. Ze względu na erozję i resuspensję pyłu odpady są bezpośrednim zagrożeniem dla najbliższego otoczenia. Kwestie te, jak również zagrożenie dla wód gruntowych i powierzchniowych spowodowane rozprzestrzenianiem się odpadów w środowisku, stały się przedmiotem dalszych analiz. Oprócz tego oceniono wpływ radionuklidów na zdrowie okolicznych mieszkańców. Możliwe scenariusze obejmowały wdychanie emisji gazów oraz wykorzystanie skażonych materiałów, takich jak popiół lotny, w materiałach budowlanych, produktach przemysłowych oraz w obrębie gruntów nasypowych. W ramach projektu Intailrisk zbadano istniejące techniki monitorowania i opracowano zalecenia co do optymalizacji ochrony przed promieniowaniem i usprawnienia zarządzania monitorowaniem w obrębie testowych placówek, aby wszystko przebiegało zgodnie z dyrektywami UE. Zespół projektu Intailrisk przeprowadził analizę procesów zarządzania ochroną przed promieniowaniem i zbadał praktyki monitoringu w placówkach testowych w obrębie Bałkanów Zachodnich. Dodatkowo przygotowano zalecenia dla składowisk odpadów oraz przeprowadzono działania na rzecz przyjęcia istniejącego prawodawstwa, chroniąc tym samym zdrowie i otoczenie miejscowej ludności.
