Promieniowanie i ryzyko raka piersi
Rak piersi stanowi główną przyczynę śmierci w wyniku choroby nowotworowej wśród kobiet. Badania pozwoliły określić składnik genetyczny występowania raka, związany z genami supresji nowotworów BRCA-1 i BRCA-2. Innym ważnym przyczynkiem do choroby jest narażenie na napromienianie jonizujące. Finansowany przez UE projekt "Stopień napromieniowania w młodym wieku: wpływ genotypu na ryzyko wystąpienia raka piersi" (GENE-RAD RISK) miał na celu powiązanie obu czynników. Celem naukowym było natomiast dokonanie oceny ryzyka wystąpienia raka piersi w wieku przedmenopauzalnym przy narażeniu na promieniowanie oraz powszechnemu występowaniu znanych mutacji w genach podatności na raka piersi. W związku z tym, projektem objęto blisko 2 tys. przypadków raka piersi i tę samą liczbę osób w grupie kontrolnej. Zrzeszające silny zespół epidemiologów, radioterapeutów onkologicznych, biologów i statystyków, konsorcjum GENE-RAD RISK opracowało podstawowe protokoły w ramach badania przypadków kontrolnych. Partnerzy opracowali kwestionariusz, który miał na celu powiązanie potencjalnych czynników ryzyka wystąpienia raka piersi. Uzyskano zapis danych medycznych z różnych krajów i stworzono bazę zawierającą dane genetyczne i radioterapeutyczne. Następnie naukowcy powiązali dane z analiz genetycznych z danymi epidemiologicznymi, aby dokonać oceny interakcji między genami a napromienianiem. Obliczyli także sumę dawek napromieniania jonizującego piersi w oparciu o procedury radiodiagnostyczne, jakim poddano pacjentów. Oszacowano związek pomiędzy dawką promieniowania a ryzykiem wystąpienia raka piersi u pacjentek, u których zaobserwowano mutacje genetyczne, i u tych, u których ich nie stwierdzono. Wyniki projektu GENE-RAD RISK nie tylko przyczyniły się do zrozumienia mechanizmów karcynogenezy, ale także ukazały wiele ważnych implikacji dla zdrowia publicznego w związku z ochroną pacjentów leczonych radioterapią.