Historie sukcesu RTD - Ogromny potencjał drzemiący w nowych odkryciach w dziedzinie nanoskopii
Celem projektu "nanoskopia podczerwona bez wykorzystania znaczników" ('Label free nanoscopy using infrared' - LANIR) jest stworzenie nowego narzędzia służącego do obrazowania, zwanego nanoskopem podczerwonym ('infrared nanoscope' - IRN), który pozwoli naukowcom i badaczom lepiej zrozumieć procesy biologiczne zachodzące na poziomie sub-komórkowym. Nowa technologia obrazowania, testowana przez uczestników projektu LANIR, być może pozwoli wcześniej diagnozować chorobę Alzheimera oraz umożliwi opracowanie nowych leków przeciwnowotworowych. Potencjalne skutki powyższego projektu są znaczne, zwłaszcza jeśli uwzględni się starzenie się europejskiego społeczeństwa. Choroba Alzheimera dotyka każdego roku w Europie 800 000 nowych osób. Stanowi także najbardziej powszechną formę demencji i znacząco przyczynia się do zmniejszenia niezależności u osób starszych i wymagających opieki. Obecnie nie istnieje skuteczna terapia Przełamywanie barier Zespół zaangażowany w projekt LANIR opracowuje przełomową technologię nanoskopową, która pozwoli osiągnąć dwa cele. Po pierwsze, umożliwi naukowcom prowadzenie bardziej dokładnych, nanoskopowych badań, poprzez uniknięcie ograniczeń dyfrakcyjnych, charakteryzujących promieniowanie podczerwone (IR). Dotychczas uważano, że jest to niemożliwe, ze względu na nieodzowną absorpcję promieniowania IR przez materiały, po osiągnięciu natężenia niezbędnego do obrazowania w dużej rozdzielczości. "Powyższe zjawisko ograniczało zakres badań prowadzonych przez naukowców", tłumaczy dr Tofail Syed, pracownik Uniwersytetu w Limerick (Irlandia). "Najwyższa rozdzielczość, jaką można było osiągnąć stosując standardowe, komercyjne mikroskopy na podczerwień, wynosiła od 50 do 100 mikrometrów, natomiast w specjalistycznych laboratoriach udało się osiągnąć rozdzielczość rzędu 4 mikrometrów". Poprzez sprostanie powyższemu wyzwaniu uczestnicy projektu LANIR umożliwią naukowcom prowadzenie bardziej dogłębnych badań, co pozwoli wykrywać niewielkie zmiany chemiczne, będące potencjalnym objawem choroby Alzheimera. Co więcej, powyższa technologia bazuje na technice obrazowania chemicznego, która umożliwia analizowanie niektórych przemian chemicznych. Technika ta pozwala ponadto wykrywać ślady chemiczne w różnorakich materiałach biologicznych i nie-biologicznych, co oznacza, że nie jest niezbędne stosowanie znaczników (markerów), w celu dokonywania identyfikacji cząsteczkowej (innymi słowy, powyższa technologia jest wolna od znaczników). Jest to duża zaleta, zwłaszcza w kontekście wykrywania niewielkich i subtelnych zmian chemicznych, która potencjalnie mogą mieć poważne konsekwencje. Przykładem może być badanie zmian chemiczne w strukturze amyloidów, które stanowią przyczynę choroby Alzheimera. Oznacza to, że naukowcy będą mogli obserwować zmiany "in situ", w czasie rzeczywistym i w wysokiej rozdzielczości. "Przykładowo, choroba Alzheimera powoduje pojawianie się blaszek, które odkładają się wewnątrz nerwów, a powyższa, nowa technologia umożliwia obserwowanie niewielkich zmian chemicznych, typowych dla wczesnych stadiów choroby", tłumaczy dr Syed. Projekt LANIR rozpoczęto w kwietniu 2012, a planowany termin jego ukończenia to rok 2015. Oczekuje się, że do tego czasu powstaną cztery prototypowe nanoskopy: dwa na uniwersytecie w Limerick (Irlandia), jeden w ITT w Genui (Włochy) oraz jeden w UPB w Bukareszcie (Rumunia). Każdy z powyższych , przenośnych nanoskopów będzie posiadał rozdzielczość od 70 do 250 nm. Oczywiście każdy z tych prototypów będzie dostępny na uniwersytetach uczestniczących w projekcie, twierdzi dr Syed. "Pragniemy ponadto stworzyć prototyp komercyjny, który opracujemy we współpracy z producentem nanoskopów, firmą NT-MDT Ltd, który będzie oferowany na rynku rok po zakończeniu projektu". Można oczekiwać, że przy odpowiednim wsparciu powyższa technika pozwoli znacząco pogłębić europejską wiedzę w dziedzinie biologii i obiektów nanoskalowych, a także umożliwi dokonanie przełomowych odkryć w dziedzinie prewencyjnej opieki zdrowotnej. - Pełna nazwa projektu: Label free nanoscopy using infrared - Akronim projektu: LANIR - strona internetowa projektu LANIR - Numer referencyjny projektu: 280804 - Nazwa/kraj pochodzenia koordynatora projektu: Uniwersytet w Limerick, Irlandia - Całkowity budżet projektu: 5 456 347 eur - Wsparcie UE: 4 150 000 eur - Data rozpoczęcia/zakończenia projektu: Od kwietnia 2012 do września 2015 - Pozostałe kraje partnerskie: Belgia, Niemcy, Francja, Irlandia, Włochy, Rumunia