Czynnik ludzki w projektowaniu i eksploatacji elektrowni jądrowych
Bezpieczna i efektywna obsługa elektrowni jądrowej jest ściśle uzależniona od uwzględnienia czynników ludzkich i organizacyjnych w procesie projektowania zakładu. Ludzie wykonują zadania przy wsparciu technologii. Kwestie organizacyjne mogą albo utrudniać, albo ułatwiać efektywne korzystanie ze sprzętu i aparatury. Środki unijne przeznaczone na realizację projektu MMOTION ("Man-machine-organisation through innovative orientations for nuclear") ułatwiły przygotowanie pięcioletniego planu działań badawczych dotyczących organizacji człowiek-maszyna (MMO) oraz bezpieczeństwa. Jest to pierwszy projekt EURATOM dotyczący czynników ludzkich, tak ważnych dla bezpieczeństwa jądrowego. Ponadto, badanie uwzględniało działania i postawy krajowych i międzynarodowych organów regulacyjnych oraz odnośnych przepisów, sił rynkowych, edukacji i programów szkoleniowych. Projekt skupiał się na projektowaniu i eksploatacji elektrowni jądrowych 2. (Gen II) i 3. generacji (Gen III). Zidentyfikowano 26 tematów badawczych najbardziej odpowiadających potrzebom europejskim. Zagadnienia te pogrupowano następnie w cztery programy badawcze w oparciu o potrzeby zainteresowanych stron dotyczące bezpieczeństwa jądrowego, projektowania i eksploatacji zakładów oraz tworzenia aparatury i podzespołów sterujących. Pierwszy program, poświęcony uwzględniającemu czynnik ryzyka procesowi podejmowania decyzji dotyczących projektowania i eksploatacji, pozwolił wyważyć czynniki ludzkie i techniczne związane z minimalizacją zagrożeń podczas użytkowania. Drugi program dotyczył badań nad kulturą i praktykami bezpieczeństwa i miał na celu wyjaśnienie warunków organizacyjnych niezbędnych dla bezpiecznego działania zakładów Gen II i Gen III. Aby umożliwić efektywne projektowanie lub modernizację aparatury i podzespołów sterujących, trzeci z programów badawczych koncentrował się na włączeniu do systemów technologicznych aspektów ludzkich i organizacyjnych. Czwarty program skupiał się wreszcie na pomaganiu branży w tworzeniu specjalnych systemów aparaturowych i sterujących, poszukiwanych przez przemysł jądrowy i inne branże charakteryzujące się wysokim ryzykiem. W ramach MMOTION przygotowano plan działań na rzecz bezpiecznej eksploatacji elektrowni Gen II i Gen III dzięki uwzględnieniu czynników ludzkich, technicznych i organizacyjnych. Dzięki swojemu pionierskiemu podejściu, projekt MMOTION niewątpliwie wywrze istotny wpływ na przyszłość energii jądrowej.
