Skutki ekonomiczne starzenia się społeczeństw Starzenie się populacji w Europie oraz spodziewany spadek produktywności wynikający z przemian demograficznych będzie negatywnie wpływać na gospodarkę, obciążając budżety państwowe w obszarach takich jak opieka zdrowotna czy zabezpieczenie społeczne. W ramach unijnego projektu określono ramy do analizy konsekwencji ekonomicznych starzenia się społeczeństwa, oparte na solidnych podstawach naukowych. Zdrowie © Thinkstock Projekt LEPAS (Long-run economic perspectives of an ageing society) przygotował grunt pod stworzenie zaleceń politycznych dotyczących zapewnienia ciągłości w dostarczaniu dóbr publicznych Europejczykom. Chcąc przyczynić się do rozwiązania problemów związanych ze starzeniem się, emeryturami i wydajnością pracy, europejscy naukowcy zastosowali innowacyjne podejście oparte na biologii i cyklu życia. Szczególny nacisk położony został na nierówności w zakresie opieki zdrowotnej w różnych państwach członkowskich UE oraz na średnią długość życia u osób o różnym wykształceniu. W celu zbadania, w jaki sposób starzenie się wpływa na zdrowie, tworzenie kapitału ludzkiego, przepływy migracyjne oraz wydajność pracy w państwach członkowskich UE, badacze wykorzystali obejmujące wiele krajów modele, których podstawą jest nowatorskie podejście związane z cyklem życia. Opracowany ekonomiczny model cyklu życia stanowi ogólną podstawę do badań nad starzeniem się w sensie biologicznym oraz nad sposobami wykorzystania tej wiedzy przy podejmowaniu decyzji związanych z emeryturami. Badano też starzenie się oraz związany z nim popyt i podaż usług opieki zdrowotnej, a także jego wpływ na sytuację makroekonomiczną. Badacze starali się także ocenić, czy unijne gospodarki rynkowe i sektor publiczny świadczą usługi opieki zdrowotnej w zbyt dużym, czy też zbyt małym zakresie. Pełniejsza wiedza na temat wpływu starzenia się społeczeństwa na produktywność pozwala wyszczególnić szereg ważnych czynników, takich jak optymalny wiek emerytalny, z perspektywy zarówno poszczególnych obywateli, jak i całego społeczeństwa. Ponadto, wiedza ta może zostać wykorzystana przy tworzeniu polityki imigracyjnej oraz krajowych rozwiązań w zakresie inwestowania w opiekę zdrowotną. W ramach projektu LEPAS badano też wpływ starzejącego się społeczeństwa na edukację, postęp technologiczny oraz długofalowy wzrost gospodarczy. Uczeni przygotowali szereg sprawozdań naukowych opisujących wyniki badań. Uczestnikom projektu LEPAS udało się zaproponować nowy sposób spojrzenia na zależności między procesem biologicznym starzenia a aktualną dynamiczną sytuacją makroekonomiczną. Jest to ważne i potrzebne osiągnięcie w kontekście ostatniego kryzysu gospodarczego i starzenia się populacji. Omawiane badania mogą przyczynić się do rozwoju nauk społecznych, a także do podejmowania lepszych decyzji umożliwiających poprawę dobrobytu, wzrostu i konkurencyjności. Słowa kluczowe Starzejące się społeczeństwo, produktywność, zmiany demograficzne, opieka zdrowotna, nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej
