Bardziej spersonalizowane leczenie raka wątroby
Rak wątroby jest drugą co do częstości przyczyną związanych z rakiem zgonów na całym świecie. Zapadalność na ten nowotwór jest coraz większa, a liczba nowych zachorowań na całym świecie wynosi ponad 850 000 rocznie. Rak wątrobowokomórkowy (HCC) jest najbardziej rozpowszechnioną formą raka wątroby, odpowiadającą za 90% przypadków. Tylko jedna trzecia nowo zdiagnozowanych pacjentów kwalifikuje się do leczenia, a słaby poziom przeżycia ogólnego wskazuje na konieczność pilnego opracowania nowych metod. Finansowana ze środków UE inicjatywa HEPTROMIC(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Genomic predictors and oncogenic drivers in hepatocellular carcinoma) dotyczyła dwóch ważnych aspektów biologii HCC. Celem było zdefiniowanie biomarkerów u pacjentów z HCC ze złym rokowaniem oraz nowych czynników genetycznych i epigenetycznych niezbędnych do tworzenia bardziej spersonalizowanych terapii. Uczestnicy projektu HEPTROMIC zebrali 637 próbek od 270 pacjentów z guzami wątroby i osób zdrowych, oraz opatrzyli je zmiennymi klinicznymi. Analiza guza i przyległych tkanek na poziomie transkryptomicznym (mRNA oraz miRNA), została użyta do stworzenia złożonego modelu prognostycznego nawrotu HCC. Co istotne, przyległa nienowotworowa tkanka wątroby również dostarczyła komplementarnych informacji o sygnaturach prognostycznych guza. Bazując na danych mRNA, naukowcy zdefiniowali tak zwany "wynik 5 genów" związany ze specyficznymi czasami przeżycia pacjentów z wyciętym HCC niezależnie od innych cech klinicznych guza. Ten "wynik 5 genów" w połączeniu z wzorcem ekspresji 186 genów tkanek przyległych zwiększył całkowitą dokładność prognozowania. W dodatku do klasyfikacji bazującej na mRNA, profilowanie miRNA dostarczyło dalszej charakterystyki podklas HCC o słabych rokowaniach. Badanie regulacji epigenetycznej ekspresji genów w próbkach HCC i tkanek przyległych pozwoliło na wygenerowanie sygnatury metylacji w oparciu o 36 sond o niezależnej wartości prognostycznej. Co istotne, pacjenci z tym profilem metylacji przejawiali sygnatury mRNA guzów o cechach komórek progenitorowych. Reasumując, partnerzy przeprowadzili masowe sekwencjonowanie równoległe na 250 próbkach i uzyskali w sumie przegląd mutacji HCC oraz zidentyfikowali nowe sygnatury mutacji związane z paleniem tytoniu. Dostarczono również danych in vitro oraz in vivo, które pokazują rolę szlaku insulinopodobnego czynnika wzrostu w karcynogenezie wątroby i w mechanizmie oporności na sorafenib. Projekt HEPTROMIC to ważny krok naprzód na drodze do wdrożenia swych odkryć w praktykę kliniczną. Lepsza stratyfikacja ryzyka u pacjentów na podstawie solidnych biomarkerów doprowadzi do poprawy wyników leczenia HCC.
