Kapitał niematerialny napędza wzrost
Inwestowanie w dobra niematerialne, których przykładem jest wiedza, badania naukowe, rozwój technologii, edukacja, innowacje i technologia informacyjna, jest niezwykle istotne, by móc stymulować inteligentny rozwój w całej Europie. Celem finansowanego ze środków UE projektu INNODRIVE ("Intangible capital and innovations: Drivers of growth and location in the EU") było zbadanie potencjału kapitału niematerialnego jako motoru wzrostu w wymiarze biznesowym oraz państwowym. Według przyjętej w projekcie definicji kapitał niematerialny obejmował innowacyjną własność, działania badawczo-rozwojowe o charakterze naukowym i nienaukowym, licencje i patenty, oprogramowanie, wydatki związane z reputacją firmy (reklama), szkolenia firmowe oraz kapitał organizacyjny. Badanie przyniosło szereg interesujących informacji dotyczących wpływu kapitału niematerialnego na gospodarkę. Przykładowo, okazało się, że po uwzględnieniu wszystkich inwestycji niematerialnych produkt krajowy brutto (PKB) w UE był o 5,5% wyższy. Oznacza to, że pominięcie tego rodzaju kapitału w rachunkach narodowych powoduje niedoszacowanie PKB o 5,5% oraz niedoszacowanie wzrostu wydajności pracy o 10–20%. Ponadto, zespół projektu zgromadził nowe dane na temat aktywów niematerialnych na poziomie firmowym dzięki szacunkom kapitału opartym na wydatkach i wynikach. W ten sposób powstał dużo bardziej dokładny obraz aktywów niematerialnych, pozwalający zmniejszyć widoczną różnicę między wartościami rynkowymi a księgowymi dóbr. Projekt dowodzi, że firmowy kapitał organizacyjny generowany przez zarządzanie i marketing zwykle przekracza wartość firmowych działań badawczo-rozwojowych. Zauważając, że innowacje to znacznie więcej niż R&D, autorzy badań opisują, że inwestycje w aktywa niematerialne, w rodzaju kompetencji firm, bardziej dokładnie odzwierciedlają stopień innowacyjności. W tym znaczeniu, kluczowym wnioskiem płynącym z projektu jest to, że należy promować różnorodność kapitału niematerialnego, tak aby polityki nie wspierały wyłącznie inwestycji w R&D. Zespół projektu przyjrzał się następnie kapitałowi niematerialnemu w wybranych krajach UE: Belgii, Czechach, Niemczech, Francji, na Węgrzech, w Holandii, Finlandii, Szwecji i Zjednoczonym Królestwie. Oprócz tego badano Portugalię, Włochy, Grecję i Hiszpanię (tzw. kraje PIGS), których polityki inwestycyjne w wyraźnie większym stopniu zależą od inwestycji materialnych niż niematerialnych. Kraje te bardziej ucierpiały na przeniesieniu produkcji za granice Europy, szczególnie do krajów azjatyckich. Uwzględnienie tego trendu pozwoliło uzyskać cenne informacji, które będą dodatkową pomocą przy tworzeniu polityki. W ramach INNODRIVE badano także różnice w nowej niematerialnej części PKB, a także konsekwencje tych różnic. Wśród innych ważnych rezultatów można wymienić średni wpływ kapitalizacji aktywów niematerialnych na PKB, struktury aktywów niematerialnych w poszczególnych krajach oraz wpływ akumulacji kapitału niematerialnego na wydajność pracy i dobrobyt. Wiedza ta przyczyni się do powstania lepszych polityk dotyczących kapitału niematerialnego, zarówno na poziomie państw, jak i przedsiębiorstw, przybliżając nas do celu, jakim jest solidna gospodarka oparta na wiedzy, napędzająca wzrost.
