Odpady organiczne wykorzystane jako nawóz Naukowcy z UE pracują nad tym, aby ekosystemy rolnicze pozostały zrównoważone, tworząc nawozy na bazie odpadów organicznych, które wiążą węgiel w ziemi i zmniejszają emisje gazów cieplarnianych. Technologie przemysłowe © Thinkstock Środowiska miejskie i wiejskie wytwarzają materię organiczną jako produkt uboczny w postaci ścieków komunalnych czy obornika. Choć odpady te zawierają cenne substancje odżywcze, które mogłyby trafić z powrotem do gleby, ich potencjał nie jest w pełni wykorzystywany. Celem projektu FERTIPLUS (FERTIPLUS Reducing mineral fertilisers and agro-chemicals by recycling treated organic waste as compost and bio-char products), finansowanego ze środków UE, było wytworzenie biowęgla lub kompostu z odpadów organicznych jako bardziej ekologicznej alternatywy dla nawozów chemicznych. Biowęgiel to bogaty w związki węgla węgiel drzewny, wytwarzany poprzez rozkładanie materii roślinnej w wysokich temperaturach. Poprawia on jakość gleby i magazynuje w niej związki węgla. Uczestnicy projektu FERTIPLUS w pierwszej kolejności określili, które rolnicze materiały wsadowe, ścieki komunalne i warunki przetwarzania pozwalają na uzyskanie najlepszych produktów bogatych w azot i fosfor. Obornik okazał się zawierać najwięcej substancji odżywczych, a kolejne miejsca zajęły ścieki komunalne oraz odpady zielone otrzymywane z materii roślinnej i resztek żywności. O ile obornik jest powszechnie poddawany recyklingowi, to słabo wykorzystane odpady zielone stanowią czystszą alternatywę dla ścieków komunalnych, których użycie wiąże się z ryzykiem skażenia przez ludzkie patogeny. Badając metody przetwarzania, uczeni ustalili, że temperatura, w której wytwarzany jest biowęgiel, wpływa na jego stabilność w glebie oraz zdolność do wiązania substancji odżywczych. Chemiczne lub biologiczne zmodyfikowanie biowęgla poprawiło jednak jego właściwości i umożliwiło uczonym ich dostosowanie do różnych środowisk oraz warunków glebowych. Dodanie biowęgla do wsadu podczas kompostowania pozwoliło z kolei na poprawę wydajności (i obniżenie kosztów) systemów kompostowania. W testach przeprowadzonych na różnych systemach upraw na czterech europejskich poletkach testowych biowęgiel, kompost i kompost zmieszany z biowęglem zwiększyły zawartość węgla w glebie i zmniejszyły emisje gazów cieplarnianych. Co ważne, te otrzymane z odpadów produkty nie zawierają zanieczyszczeń takich jak metale ciężkie czy ludzkie patogeny. Przeprowadzona ocena cyklu życia wykazała ponadto, że kompost zmieszany z biowęglem jest obiecującą alternatywą dla nawozów chemicznych. Dzięki poprawie zdolności do wiązania substancji odżywczych i węgla w glebie, biowęgiel powinien przyczynić się do ograniczenia negatywnego wpływ rolnictwa na zmianę klimatu. Słowa kluczowe Odpady organiczne, nawóz, emisje gazów cieplarnianych, FERTIPLUS, kompost, biowęgiel
