Promieniowanie jonizujące: żadna dawka nie jest bezpieczna
Zrównoważona integracja badań nad ryzykiem związanym z promieniowaniem niskodawkowym w Europie jest niezbędna dla poprawy obecnego stanu ochrony radiologicznej. Finansowany przez UE projekt DOREMI(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Low dose research towards multidisciplinary integration), zapoczątkowany przez 12 partnerów w 2010 r. i rozszerzony do 38 od czerwca 2015 r., miał ułatwić wspólne badania, integrację i szkolenia. Projekt DOREMI wspomógł zrównoważoną integrację badań nad działaniem niskiej dawki promieniowania w Europie, aby uzyskać odpowiedzi na najważniejsze pytania związane z polityką wobec promieniowania, przedstawione przez grupę ekspertów wysokiego szczebla (HLEG). W ramach projektu powstało narzędzie operacyjne do opracowania proponowanej platformy interdyscyplinarnej europejskiej inicjatywy w zakresie niskich dawek promieniowania (MELODI), która połączyłaby organizacje krajowe i programy badawcze w dziedzinie ryzyka promieniowania niskodawkowego. Wiele działań projektu DOREMI skupiało się na wspólnym programie badań obejmującym trzy obszary: kształtowanie krzywej dawka–reakcja, indywidualnej podatności oraz efektach nierakotwórczych. Wszystkie działania badawcze dotyczyły ponadto uniwersalnych zagadnień, takich jak jakość promieniowania, wrażliwość tkanek oraz wewnętrzne źródła promieniowania i narażenie. Eksperymentalne badania nad promieniowaniem zależą od dostępu do źródeł promieniowania, które byłyby niezawodne, solidne i dokładne przy różnych mocach promieniowania. Wymagają one także dostępu do infrastruktury epidemiologicznej, baz danych i biobanków, a także narzędzi analitycznych. Projekt DOREMI z powodzeniem zapewnił dostęp do kilku nowych infrastruktur, które zwiększą europejski potencjał w kwestiach ochrony radiologicznej. Na stronie internetowej projektu DOREMI znajduje się platforma STORE, będąca centralną bazą danych, ułatwiającą dzielenie danych naukowych z dziedziny radiobiologii. Wiedza na temat skutków promieniowania jonizującego jest obszerna, jednak wciąż istnieje wiele wątpliwości i sprzecznych poglądów na temat wpływu małych dawek na zdrowie. W projekcie DOREMI utworzono platformę MELODI, aby zapewnić zrównoważony, strategiczny plan wspólnych badań nad ryzykiem związanym z niskimi dawkami promieniowania. Jako że wiele państw UE nie ma dostatecznych kompetencji i nie jest w stanie samodzielnie realizować efektywnych programów badań nad promieniowaniem, jest to doskonały moment na podjęcie zorganizowanej i ukierunkowanej współpracy.
Słowa kluczowe
Promieniowanie jonizujące, niska dawka promieniowania, ryzyko związane z promieniowaniem, ochrona przed promieniowaniem, DOREMI, MELODI