Prognozowanie reakcji nowotworu na immunoterapię
Immunoterapia to rodzaj leczenia nowotworów, który wykorzystuje własny układ odpornościowy organizmu do walki z chorobą. Poprzez selektywne stymulowanie działania zapalnego niektórych komórek odpornościowych organizm jest w stanie lepiej atakować komórki nowotworowe. Obecnie ponad 50% terapii guzów litych obejmuje jakąś formę immunoterapii. Kluczowym wyzwaniem pozostaje jednak fakt, że nie każdy pacjent dobrze reaguje na immunoterapię. W przypadku niektórych osób skutki uboczne przeważają nad korzyściami płynącymi z leczenia. Trudność dla lekarzy polega na tym, aby rozpoznawać, którzy pacjenci zareagują pozytywnie, a którzy nie. „Immunoterapia nie działa u wszystkich pacjentów w ten sam sposób” — wyjaśnia koordynator projektu ROUTINE(odnośnik otworzy się w nowym oknie) John Groten z PamGene(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w Holandii. „Co więcej, jest to kosztowna terapia dla świadczeniodawców opieki zdrowotnej”.
Istotne biomarkery z próbek krwi
Jednym z rozwiązań byłoby zidentyfikowanie odpowiednich biomarkerów u pacjenta w celu lepszego monitorowania wyników leczenia. Firma PamGene pracuje nad techniką, która profilowałaby określone komórki odpornościowe w celu przewidywania odpowiedzi pacjenta na inhibitory immunologicznego punktu kontrolnego (ICI). Wszystko, czego potrzeba, to prosta próbka krwi pobrana przed rozpoczęciem leczenia. Pomysł polega na tym, że technika ta pomogłaby lekarzom rozpoznawać pacjentów, którzy dobrze zareagowaliby na ten cykl immunoterapii, oraz pacjentów, u których nie można oczekiwać takich efektów. Takie podejście poprawiłoby wyniki pacjentów i pozwoliłoby uniknąć niepożądanych skutków ubocznych. „W 2023 r. zarejestrowaliśmy dwa produkty diagnostyczne, dla raka płuc i raka skóry” — mówi Groten. „Ale to właśnie w tym miejscu rozpoczęła się prawdziwa praca nad wdrożeniem w UE”.
Intensywne badania walidacyjne i kliniczne
Finansowany ze środków UE projekt ROUTINE został uruchomiony, aby pomóc PamGene we wprowadzeniu ich innowacji do otoczenia klinicznego. Wsparcie ze strony UE było potrzebne, aby przeprowadzić te innowacje przez intensywne badania walidacyjne i kliniczne, wraz z monitorowaniem skutków zdrowotnych i analizą kosztów. Chociaż prace te były niezbędne, aby można było przejść do etapu komercjalizacji, takie procedury diagnostyki in vitro (IVD) mogą być bardzo trudne i czasochłonne dla MŚP. „To właśnie tutaj pojawił się projekt ROUTINE” — zauważa Groten. „Pomógł nam rozpocząć badania, które mogą być bardzo kosztowne i specyficzne dla danego kraju”. Firma PamGene skorzystała również z wiedzy specjalistycznej, aby ułatwić sobie poruszanie się po złożonym środowisku regulacyjnym w Europie. „To pozwoliło nam pójść o krok dalej z naszymi innowacjami” — zauważa Groten.
Bliżej medycyny spersonalizowanej
Poprzez poprawę przewidywania odpowiedzi innowacja PamGene ma na celu zwiększenie ukierunkowanego stosowania ICI na wszystkich etapach raka. Może to potencjalnie poprawić opiekę nad pacjentem i jego komfort, a także zaoszczędzić pieniądze na usługach zdrowotnych. „Chodzi o wyposażenie lekarzy w narzędzia wspomagające podejmowanie decyzji” — mówi Groten. „Uważamy również, że nasze innowacje są zgodne z nowymi podejściami do oceny korzyści z opieki zdrowotnej. Coraz powszechniejsze jest przekonanie, że immunoterapia może być niezwykle pomocna, ale nie jest cudownym lekarstwem. Musimy rozpatrywać opiekę nad pacjentem zależnie od konkretnego przypadku”. W ten sposób projekt ROUTINE jest bardzo zgodny z ruchem w kierunku medycyny spersonalizowanej. Oznacza to myślenie o skutkach ubocznych, dawkach i najlepszym sposobie leczenia dla każdego pacjenta z osobna. „Obecnie rozszerzamy fazę komercjalizacji w kluczowych krajach UE i budujemy naszą wiedzę w zakresie regulacji IVD” — dodaje Groten. „Jesteśmy również zainteresowani poszukiwaniem biomarkerów, które pozwoliłyby wykrywać wiele nowotworów jednocześnie”.
