Zrozumieć przemiany w Egipcie – od chrześcijaństwa do islamu
Od wieku VII do X ludność Egiptu przekształciła się ze społeczeństwa chrześcijańskiego, posługującego się językiem greckim i koptyjskim, w arabskojęzyczną wspólnotę muzułmańską. W ramach projektu CHRISTIANSINEGYPT ("Christian communities in early Islamic Egypt. The view from inside") dążono do uwzględnienia tej przemiany poprzez badanie integracyjnej siły kultury islamskiej. W tym celu badania koncentrowały się na analizie islamskiego podboju na podstawie dokumentów dostarczonych przez egipskie wspólnoty chrześcijańskie. Dokumenty te, zachowane dzięki wyjątkowo suchemu klimatowi Egiptu, są bardzo cennym źródłem informacji, zwłaszcza że były przeznaczone do użytku codziennego. Jako takie są pozbawione stronniczości, która często charakteryzuje teksty narracyjne napisane długo po danych wydarzeniach. Jako najważniejsze dla zrozumienia procesów arabizacji i islamizacji Egiptu uznano trzy kwestie: podatki, przemiany życia klasztornego i zmiany językowe. W trakcie realizacji projektu wydano wiele nowych tekstów dotyczących tych zagadnień, jak również publikacji historycznych omawiających historyczne znaczenie tych dokumentów. Wielodyscyplinarne metody, łączące języki i dziedziny, które zazwyczaj nie są badane wspólnie, pomogły w pogłębieniu wyników badań, pozwalając lepiej zrozumieć chrześcijańsko-muzułmańskie interakcje i negocjacje międzykulturowe. Badania, zakończone sukcesem, zaoferowały świeże spojrzenie na zmiany społeczne, kulturowe i ekonomiczne oraz na różne poziomy interakcji pomiędzy społecznościami w Egipcie po przybyciu Arabów. Bardziej wnikliwa analiza tego, jak islamski podbój kraju wpłynął na wspólnoty chrześcijańskie, stanowi ważny wgląd w religijno-kulturowe konfrontacje i wymiany. Wyniki badań w ramach projektu mają zatem potencjalną wartość w toczących się debatach dotyczących międzyreligijnych stosunków w Egipcie, zarówno w przeszłości, jak i obecnie.
