Optymalizacja oczyszczania szlamu kanalizacyjnego
W projekcie ROUTES (Novel processing routes for effective sewage sludge management) przyjrzano się różnym sposobom przetwarzania i odkażania szlamu kanalizacyjnego przeznaczonego do użytku w rolnictwie. Jeden z procesów obejmował trawienie przez organizmy ciepłolubne poprzedzone wstępną obróbką termiczną w temperaturze 135°C. Proces ten pozwolił na usuwanie szeregu lotnych substancji stałych, znaczną produkcję biogazu i odkażanie. Najbardziej wiarygodnym parametrem pozwalającym na ocenę warunków sanitarnych okazały się bakterie Escherichia coli, Salmonella i somatyczne kolifagi, przy czym te ostatnie wykazały się znacznie wyższą skutecznością niż wirusy jelitowe. Równie ważne w przetwarzaniu szlamu jest odzyskiwanie cennych zasobów, takich jak biopaliwa, siarczan amonu i biopolimery. Minimalizacja produkcji szlamu jest kolejnym decydującym krokiem w gospodarowaniu tym zasobem. Technika, która okazała się skuteczna, polegała na wykorzystaniu biofiltra pracującego w trybie sekwencyjnym, zwanego SBBGR, zdolnego do produkcji ziarnistej biomasy i drobnoustrojowych komórek elektrolitycznych (MEC). Bezpieczna utylizacja szlamu jest niezbędnym krokiem, w przypadku gdy odzyskiwanie zasobów i zastosowanie ich w rolnictwie nie jest już możliwe. Udało się to osiągnąć przy użyciu innowacyjnego procesu utleniania na mokro, który jest odpowiednią alternatywą dla bieżącego procesu spalania. W procesie oczyszczania ścieków następuje nagromadzenie nadwyżki biomasy, a węgiel organiczny ze ścieków przekształcany jest w procesie produkcji biomasy w produkty o wartości dodanej i zasoby odnawialne. Odzyskiwane są lub ekstrahowane z biomasy bogatej w polihydroksyalkanolany, obniżając tym samym produkcję szlamu w oczyszczalniach ścieków. W ten sposób oczyszczalnia ścieków staje się częścią miejskiego/przemysłowego cyklu wodnego, węglowego, energetycznego i odżywczego, nie zaś systemem ostatecznej utylizacji. Projekt ROUTES przyczyni się do wprowadzania ekoinnowacji w europejskiej branży oczyszczania ścieków, a także wspomagać kształtowanie polityk, strategii i planów UE związanych z gospodarowaniem szlamem kanalizacyjnym. Działania w tym zakresie pozwolą zaś obniżyć szkodliwy wpływ systemów oczyszczania ścieków na środowisko.
Słowa kluczowe
Szlam, rolnictwo, gospodarka szlamem, biomasa, oczyszczanie ścieków