Schorzenia w okresie zapłodnienia wpływają na zdrowie dzieci
Coraz więcej danych sugeruje, że wczesne zdarzenia w okresie zapłodnienia i zagnieżdżenia zarodka są bardzo istotne dla jego rozwoju, a w dalszej perspektywie, zdrowia oraz długości życia. Stwierdzono, że cukrzyca i otyłość u matki a także techniki wspomaganego rozrodu (ART) powiązane są ze zmianami genetycznymi i zaburzeniami imprintingu genetycznego. Badacze z finansowanego przez UE projektu EPIHEALTH (Linking perturbed maternal environment during periconceptional development, due to diabetes, obesity or assisted reproductive technologies, and altered health during ageing) zajmowali się wpływem stanu metabolicznego matki na rozwój płodu. Badacze ocenili mikromacierzowe bazy danych, uzyskane ze stadium ludzkiej blastocysty, dotyczące ekspresji różnicowej ważnych genów rozwojowych, jak również szlaków sygnalizacyjnych kluczowych w programowaniu rozwoju. Przeprowadzona została analiza bioinformatyczna zestawów danych od pacjentów urodzonych przez matki z cukrzycą lub przy użyciu ART, aby stwierdzić istotność tych szlaków dla zdrowia i długości życia. Badania na królikach z cukrzycą ujawniły zmiany metaboliczne o charakterze cukrzycopodobnym i zmiany sygnalizacji insulinowej u zarodków w stadium blastocysty. Powodowały one opóźnienia rozwojowe i modyfikacje białek u płodów. Znaczna część badań projektu EPIHEALTH była poświęcona związanym z kasetą Krüppela białkom (KRAB) z motywem palców cynkowych, stanowiących rodzinę represorów transkrypcji. W szczególności badano ich rolę we wczesnych zdarzeniach epigenetycznych podczas rozwoju. Wyniki porównano z danymi z analizy metylacji u osób w wieku od 20 do 104 lat. U wielu długowiecznych osób (LLI) po 90. roku życia choroby związane z wiekiem nie występują lub pojawiają się z opóźnieniem. Badacze z projektu EPIHEALTH ustanowili bank krwi LLI, aby porównać profile epigenetyczne takich osób. Obserwacje mysich modeli ART sugerują, że zaawansowany wiek oocytu wpływa na rozwój płodu i takie potomstwo ma tendencje do szybszego wzrostu. Wyniki badań wymagają dalszej analizy, aby opracować wytyczne dotyczące warunków ART u ludzi. Będą one podstawą naukową do udoskonalenia środowiska przedimplantacyjnego, aby zwiększyć bezpieczeństwo technik ART i zapewnić poczętym z ich zastosowaniem dzieciom — długotrwałe zdrowie. Konsorcjum EPIHEALTH dostarcza bezprecedensowej wiedzy na temat roli środowiska matczynego podczas rozwoju embrionalnego oraz różnorodności biologicznej ludzi pod względem zdrowia i zapadalności na choroby. Te odkrycia mogą posłużyć do poprawy zdrowia przyszłych pokoleń i zwiększenia średniej długości życia.
Słowa kluczowe
Schorzenia u matki i w okresie zapłodnienia, rozwój zarodka, epigenetyka, metaboliczny, zdrowie człowieka, EPIHEALTH