Plan działań w zakresie unijnych badań w dziedzinie zdrowia psychicznego
Problemy w zakresie zdrowia psychicznego kosztują każdego roku Europę ponad 460 miliardów euro, a sytuacja ta pogarsza się. A jednak europejskie nakłady na badania w dziedzinie zdrowia psychicznego są nieproporcjonalnie niskie w stosunku do skutków społecznych takich problemów, a także do udziału zaburzeń psychicznych w ogólnej grupie chorób. Finansowany ze środków UE projekt ROAMER (A roadmap for mental health research in Europe) miał na celu opracowanie planu działań na rzecz europejskich badań w dziedzinie zdrowia psychicznego. Plan ten ma pomóc w poprawie stanu zdrowia psychicznego w Europie, a jednocześnie zmniejszeniu obciążeń związanych z zaburzeniami psychicznymi. W procesie zbierania informacji połączono metodologię opartą na faktach z szerokimi konsultacjami przeprowadzonymi z udziałem zainteresowanych stron. Prace rozpoczęto od systematycznego przeglądu piśmiennictwa w kontekście mocnych i słabych stron istniejących europejskich zasobów. Przegląd objął ponad 70 tys. publikacji naukowych, z czego około 28 tys. wykorzystano w badaniu opisującym wszystkie kraje Europy. Zespół starał się również wykorzystać opinie ponad 1000 interesariuszy. Badania doprowadziły do wyłonienia 125 priorytetów badawczych, ocenionych pod względem prawdopodobnej skuteczności, skutków, wykonalności i europejskich atutów w zakresie badań. Zespół skrócił więc początkową listę do sześciu najważniejszych priorytetów, które można zrealizować w ciągu najbliższych 10–15 lat. Zalecenia uzależnione są od skoordynowanego podejścia do finansowania i budowania potencjału. Uczestnicy projektu ROAMER opublikowali swój plan działań w wersji rozszerzonej, przeznaczonej dla Komisji Europejskiej, a także w wersji skróconej i prostszej, przeznaczonej dla szerszej publiczności. Wspomniane priorytety to: profilaktyka zaburzeń psychicznych i promocja zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży, określenie przyczyn takich chorób, prowadzenie interdyscyplinarnych sieci badawczych, stosowanie udoskonalonych środków interwencyjnych, zwiększenie kompetencji użytkowników usług, w tym opiekunów, a wreszcie zbadanie jakości opieki w odniesieniu do aspektów kulturowych i ekonomicznych. Owocem prac jest także 10 artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych, przy czym po zakończeniu realizacji projektu mają ukazać się kolejne pozycje. Plan działań opracowany w projekcie ROAMER dotyczy badań w zakresie zdrowia psychicznego. Wyszczególnione priorytety wpisują się także w realizację strategii Europa 2020 na rzecz wzrostu gospodarczego, szczególnie pod względem ograniczania zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym.
Słowa kluczowe
Zdrowie psychiczne, badania nad zdrowiem psychicznym, zaburzenia psychiczne, dobre samopoczucie, plan działań, priorytety badawcze, Europa, zainteresowane strony
