Przenośne czujniki chemiczne do wielu zastosowań
Choć istnieje wiele metod umożliwiających wykrywanie prekursorów narkotyków w bardzo niskich stężeniach w warunkach laboratoryjnych, jak dotąd nie powstał system przenośny do tego celu. Uczestnicy realizowanego niedawno projektu pracowali nad stworzeniem takiego niedrogiego, czułego i specyficznego systemu detekcji, który pozwoliłby na badanie dużej liczby związków. W ramach finansowanego przez UE projektu CUSTOM (Drugs and precursor sensing by complementing low cost multiple techniques) opracowano przenośne czujniki optyczne do wykrywania związków chemicznych. Czujniki potrafią wykrywać śladowe ilości prekursorów narkotyków (efedryna, safrol, bezwodnik octowy i benzylometyloketon) w powietrzu. Czujnik CUSTOM ma budowę modułową i zawiera obwód mikrocieczowy oraz prekoncentrator, które poprawiają czułość detekcji. Specjalny mikroprocesor obsługuje zaawansowane algorytmy przetwarzania danych oraz bazę danych. Wszystkie moduły czujników oraz zasilanie zarządzane są przez główny układ sterowania. Ekran dotykowy umożliwia łatwe i przyjazne dla użytkownika korzystanie z urządzenia. W opracowanym w ramach projektu urządzeniu zastosowano dwie uzupełniające się techniki detekcji. Są to szybka i wysoce czuła technika spektroskopowa wykorzystująca fotoakustyczną transdukcję absorpcji podczerwieni oraz wysoce selektywna metoda fluorescencyjna, wzmocniona specjalnymi makrocząsteczkami organicznymi, wiążącymi anality poprzez swoiste interakcje między antygenem i przeciwciałami. Prototypowe urządzenie CUSTOM zostało przetestowane, przy czym skuteczność detekcji wyniosła 98%, a granica wykrywalności zmieściła się w zakresie kilku części na milion. Pomyślna komercjalizacja prototypu za sprawą funkcji wykrywania w skali mikrogram na litr w znacznym stopniu przyczyniłby się do redukcji przemytu narkotyków i podrabianych leków. Służby policyjne i urzędnicy celni zyskaliby przenośne, łatwe w obsłudze urządzenie do inspekcji na miejscu. Do innych obszarów zastosowań można zaliczyć analizy gazów, kontrolę jakości oraz systemy nadzoru bezpieczeństwa.
